هرگاه انسان شك كند كثير الشك شده يا نه بنا می‌گذارد بر اينكه كثير الشك نشده و به‌عکس اگر كثير الشك بوده تا يقين نكند به حال معمولى برگشته، بايد به شک خود اعتنا نكند.
كثير الشك كسى است كه بگويند زياد شك می‌کند و اگر كسى در يك نماز سه مرتبه شك كند يا در سه نماز پشت سرهم شك كند كثير الشك است.
منظور از اعتنا نكردن به شك اين است كه آن‌طرف را كه به نفع اوست بگيرد، مثلاً اگر شك كند سجده يا ركوع را به‌جا آورده، بنا بگذارد كه به‌جا آورده است، هرچند از محل آن نگذشته است، يا اگر شك كند نماز صبح را دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.
هرگاه به خاطر يك حالت فوق‌العاده مانند بيمارى، غضب يا مصيبت موقتاً گرفتار حالت كثرت شك شود بايد به شک خود اعتنا كرده و مطابق احكام آن رفتار كند.
هرگاه بعد از گذشتن وقت نماز نافله شك كند آن را به‌جا آورده يا نه اعتنا نكند و اگر وقت باقى است به‌جا آورد.
براى آگاه كردن امام ممكن است به عدد ركعات نماز دست بر زانو بزند، يا «الله‌اکبر» بگويد و يا به هر ترتيب ديگر كه سخن گفتن و كارى برخلاف نماز انجام دادن در آن نباشد، ولى نبايد قبل از امام برخيزد و نماز خود را ادامه دهد.
كسى كه فقط در يك مورد نماز زياد شك می‌کند (مثلاً در حمد و سوره) چنانچه در چيزهاى ديگر شك كند بايد به دستور شك عمل نمايد، تنها درموردى كه زياد شك می‌کند اعتنا نخواهد كرد.
هرگاه بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند فقط چهار ركعت نماز خوانده، ولى نداند به نيّت ظهر بوده يا عصر بايد چهار ركعت نماز قضا به نيّت ما فى الذّمّه (يعنى نمازى كه بر او واجب است) خواه ظهر يا عصر به‌جا آورد، امّا اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشا بداند يكى از آن دونماز را به‌جا آورده ولى نداند مغرب بوده يا عشا باید هم نماز مغرب را قضا كند و هم عشا را.
هرگاه در عدد رکعت‌های نماز مستحبی شك كند مخيّر است بنا را بر كمتر بگذارد يا بيشتر، مگر اینکه طرف بيشتر، نماز را باطل كند كه در اين صورت بنا را بر كمتر می‌گذارد، مثلاً اگر شك میان يك و دو كند مخيّر است بنا را بر يك يا دو بگذارد، امّا اگر شك در میان دو و سه كند حتماً بنا را بر دو، می‌گذارد.
در نمازهاى مستحبی بنا بر احتياط واجب بايد به ظن و گمان خود عمل كند تا آنجا كه نماز را باطل نمی‌کند، مثلاً اگر گمانش به دو ركعت می‌رود بنا بر آن بگذارد و اگر گمانش به سه ركعت می‌رود بايد بنا بر همان دو بگذارد.
هرگاه بعد از سلام نماز شك كند كه نمازش صحيح بود يا نه خواه شك مربوط به عدد رکعت‌های نماز باشد يا شرايط نماز، مانند قبله و طهارت و يا اجزاى نماز مانند ركوع و سجود، به شک خود اعتنا نمی‌کند.
در نماز دو و سه رکعتی نماز باطل است ولی در نماز چهار رکعتی به شک در سه و چهار برمی‌گردد.
