حکم پرداخت زکات به شخصی که در فقر او شک است
آیا میتوان به شخصی که در فقیر بودن او شک وجود دارد زکات پرداخت نمود؟
كسى كه فقير بودنش معلوم نيست نمىتوان به او زكات داد، ولى اگر از ظاهر حالش گمان پيدا شود كه فقير است، زكات دادن به او جايز است، همچنين اگر افراد مورد اعتماد خبر دهند كه او فقير مىباشد.
منظور و معیار «مؤلفة قلوبهم»
لطفاً در مورد «مؤلفة قلوبهم» به سؤالهای زير پاسخ دهيد: الف) در صدر اسلام «مؤلفة قلوبهم» چه كسانى بودند؟ ب) معيار در «مؤلفة قلوبهم» چيست؟ ج) آيا كشورهاى ديگر جزء «مؤلفة قلوبهم» حساب میشوند؟د) اگر كشورى با دولتهای استكبارى متجاوز، دشمنى داشته باشد، براى تقويت آن كشور میتوان به آنها بهعنوان «مؤلفة قلوبهم» كمك كرد؟ ه ) آيا بهحساب آوردن كشورها و افراد بهعنوان «مؤلفة قلوبهم» فقط براى جلوگيرى از ضرر و خصومت آنها و جلب حمايتشان در محافل بینالمللی میتواند معيارى براى قرار گرفتن تحت عنوان «مؤلفة قلوبهم» باشد؟
همانگونه كه در تفسير نمونه، جلد 8 ذيل آيه 60 سوره توبه نوشتهایم «مؤلفة القلوب» تمام كسانى هستند كه به خاطر ايجاد الفت و محبت آنان به اسلام و مسلمين زكات داده میشود و در صدر اسلام نمونه روشن آن در داستان جنگ حنين ظاهر شد و در تواريخ اسلامى نوشتهشده است و بهطورکلی كمك به تمام كسانى كه به نحوى به اسلام كمك میکنند و تمايل به مسلمانان دارند هرچند مسلمان نيستند در عنوان «مؤلفة القلوب» باقی است.
تعلق زکات به کسي که قادر به تأمین مخارج افراد واجب النفقه خود نمیباشد
آیا میتوان به کسی که قادر به تأمین مخارج واجب النفقه خود را نمیباشد، زکات پرداخت؟
اگر كسى نمىتواند مخارج افراد واجب النفقه خود را بپردازد، مثلاً قادر نيست خرج زن و بچه خود را بدهد، يا توانايى دارد و نمىدهد، ديگران مىتوانند به آنها زكات دهند.
حکم پرداخت زکات غیر سادات به سادات در صورت ضرورت
در چه موردی سادات میتوانند از افراد غیر سادات زکات بگیرند؟
اگر خمس و ساير وجوهات كفايت مخارج سادات را نكند و ناچار به گرفتن زكات باشند، مىتوانند از غير سيّد زكات بگيرند، امّا احتياط واجب آن است كه فقط به مقدار مخارج روزانه بگيرند.
حکم پرداخت صدقات مستحبی و نذورات به واجب النفقه
با توجه به اینکه فرزندِ فقیر، واجب النفقه است؛ آیا میتوان به او صدقه مستحبی داد؟ نذورات چطور؟
صدقه مستحبی را میتوان به فرزندان داد و احتیاط آن است که نذر را به واجب النفقه ندهند.
شرایط مستحقّین زکات
آیا کسی که بهعنوان مستحق، زکات دریافت میکند باید شرایط خاصی داشته باشد؟
مستحقّين زكات بايد شرايط زير را داشته باشند: اوّل، ايمان به خدا و پيغمبر اكرم صلیالله عليه و آله و ائمه دوازدهگانه علیهمالسلام، به اطفال يا ديوانگانى كه از مسلمانان شيعه فقير باشند مىتوان زكات داد، منتهى بايد زكات را به دست ولى آنها بدهند، خواه به نيت تمليك به طفل يا ديوانه باشد يا بهقصد مصرف كردن درباره آنها و اگر به ولى دسترسى ندارد میتواند خودش يا بهوسیله يك نفر امين زكات را براى احتياجات آنها صرف كند.دوم، در دادن زكات به فقیر عدالت و عدم ارتكاب گناهان كبيره شرط نيست، ولی نبايد زکات مايه كمك به گناه شود، بنابراين زكات را به كسى كه آن را در معصيت صرف مىكند نمىتوان داد و احتياط واجب آن است به شرابخوار نيز زكات ندهند. سوم، واجب النفقه نبودن مستحقین زکات، يعنى زكات را نمىتوان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولى اگر آنها بدهكار باشند و نتوانند بدهى خود را بپردازند زكات را به مقدار ادای دين مىتوان به آنها داد. چهارم، زكات گيرنده از سادات نباشد، مگر اينكه زكات دهنده هم از سادات باشد.