نماز و روزه پرستار مسافر
براى پرستارانى كه مأموريّت دارند همراه بيمار به شهرستان هاى همجوار سفر كنند، گاه اتفاق مىافتد كه در يك هفته ده بار اعزام مىشوند و گاه ممكن است در يك هفته اصلاً اعزام نشوند. نماز و روزه چنين پرستارانى چه حكمى دارد؟
اگر بيشتر هفته ها اعزام مى شوند و اعزام به طور مكرّر است، نماز و روزه آنها تمام است. در غير اين صورت شكسته است.
فروش ابزار کار طبابت و مستطیع شدن
طبيبى ابزار كار اضافه بر نياز دارد، كه اگر اضافه را بفروشد مىتواند با بقيّه آن بدون زحمت امرار معاش كند، آيا چنين شخصى مستطيع است؟
در صورتى كه فروختن آن مخالف شؤونات او نباشد، و ساير شرايط نيز جمع باشد، مستطيع است.
ملاک به خطر انداختن جان برای حفظ جان دیگری
اینکه کسی برای حفظ جان دیگری جان خود را به خطر بیندازد صحیح است مثلا یکی می پرد تا بچه ای را از تصادف با ماشین نجات دهد و خود تصادف می کند، این کار چه حکمی دارد؟
به خطر انداختن جان خود یا دیگرى براى حفظ جان دیگران از نظر شرعی لازم نیست. مگر آنکه دلیل مهمی برای این کار وجود داشته باشد. و در مورد مذکور در سوال اگر احتمال فوت نجات دهنده قوی باشد نباید این کار را انجام دهد.
نهی از منکر همکاران
متأسفانه برخى از همكاران پزشك سيگار مىكشند. اين كار چه حكمى دارد؟ مخصوصاً كه برخى از مردم با استدلال به كار آنها سيگار مىكشند و مىگويند: اگر سيگار ضرر داشت پزشكان سيگار نمىكشيدند؟ وظيفه ما چيست؟
با توجه به اينكه سيگار كشيدن به خاطر ضررهاى فوق العادهاش كه همه آگاهان به آن اعتراف دارند حرام مىباشد با زبان خوب به آنها تذكّر دهيد كه اين كار را ترك كنند.
استفاده علمی پزشکان از ماهواره
اينجانب پزشك هستم. آيا مىتوانم براى دستيابى به جديدترين دستاوردهاى علمى پزشكى از ماهواره استفاده كنم؟
در صورتى كه مطمئن باشيد در منزل شما كسى از آن سوء استفاده نمىكند، مانعى ندارد.
اموال جا مانده در مطب
گاه اموال بيماران در مطب مىماند و آدرسى از بيمار در اختيار ما نيست. با آنها چه كنيم؟
در صورتى كه از يافتن صاحبان آن مأيوس باشيد بايد آن را از طرف صاحب اصلى به نيازمندى صدقه دهيد.
ضیق شدن وقت نماز حین عمل جراحی
هرگاه به هنگام عمل جرّاحى وقت نماز تنگ شود، و امكان وضو و تيمّم نباشد، با توجّه به اينكه كادر اطاق عمل بايد تمام هوش و هواس خود را بر روى بيمار متمركز كنند تكليف نماز آنان چه مىشود؟
در صورتى كه هيچ راهى ندارد نماز را به همان صورت در حين كار انجام دهد، و اگر آن هم ميسّر نيست به چند تكبير قناعت كند و بعداً قضا نمايد.
نگهداری از جنین سقط شده به عنوان کلکسیون
نگهدارى جنين ساقط شده، چه از حيث جسمى سالم باشد يا ناقص الخلقه و يا عقب مانده، و چه مال خود شخص باشد يا آن را از ديگرى گرفته باشد، به عنوان كلكسيون در شيشه الكل چه حكمى دارد؟
هرگاه جنين به صورت انسان كاملى در آمده باشد بايد او را غسل داد و كفن كرد و دفن نمود. و نگهدارى آن به صورتى كه نوشتهايد جايز نيست. امّا اگر به اين مرحله نرسيده باشد، مانعى ندارد.
غسل مس میت به خاطر تماس دست پزشک با جنین مرده داخل شکم مادر
چنانچه دست پزشك با جنين مرده داخل شكم مادر تماس پيدا كند، آيا غسل مسّ ميّت بر او واجب مىشود؟
تنها در صورتى غسل مسّ ميّت واجب مىشود كه تماس در بيرون از رحم صورت گيرد، و خلقت جنين كامل شده باشد; يعنى بعد از چهار ماه.
انجام کارهای شخصی در اوقات نداشتن ارباب رجوع
در ساعات كارى كه در استخدام بيمارستان يا درمانگاههاى خصوصى هستم و مراجعه كنندهاى ندارم، آيا مىتوانم به كارهاى شخصى نظير مطالعه، نظافت، شست و شو و مانند آن بپردازم؟
چنانچه در آن ساعت وظيفه خاصّى نداشته باشند، و اين كار مخالف ضوابط ادارى و كارى نباشد، اشكالى ندارد.
مختلف بودن فتوای مراجع تقلید پزشک و بیمار
پزشك در برخى از مسائل پزشكى مقلّد يك مرجع، و بيمار مقلّد مرجع تقليد ديگرى است. چنانچه نظر آنها متفاوت باشد، كدام نظريّه ملاك عمل است؟
پزشك به وظيفه خود مطابق فتواى مرجع تقليدش عمل مىكند.