اهدا عضو مرگ مغزی
حکم پیوند عضو کسی که مرگ مغزی شده است به افراد نیازمند، چیست؟
در مورد اهداء اعضاي افرادي که مرگ مغزي شدهاند، تنها در صورتي جايز است که مرگ مغزي و نباتي مسجل شده باشد و احتياط آن است که از ورثه رضايت بگيرند.
در مورد اهداء اعضاي افرادي که مرگ مغزي شدهاند، تنها در صورتي جايز است که مرگ مغزي و نباتي مسجل شده باشد و احتياط آن است که از ورثه رضايت بگيرند.
اهداء اعضاي افراد سالم، درصورتیکه به خطر جاني يا نقص عضو مهمي منجر نشود مانعي ندارد.
۱. در موارد مرگ مغزى، بیصورتی كه در بالا ذكر شد، اگر موضوع قطعى و يقينى باشد، چنان فردى در اینگونه احكام مانند ميّت است (هرچند پارهاى از احكام ميّت مانند غسل و نماز و کفنودفن و غسل مسّ ميّت بر او جارى نمیشود) بنابراين برداشتن اعضاى او براى نجات جان مسلمانان مانعى ندارد.۲. در مواردى كه عضو را بعد از مرگ كامل برمیدارند و نجات جان ديگران منوط به آن است، اذن قبلى يا اجازه بازماندگان لازم نيست، هرچند بهتر است.۳. در مورد جواز قطع اعضا، احتياط دادن ديه است.۴. بر عهده كسى است كه عضو را قطع كرده است.۵. دركارهاى خير براى ميّت مصرف میشود.
قطع عضوى از بدن یک انسان زنده و پيوند آن به انسان ديگر مانند آنچه در پيوند كليه معمول است كه یک كليه از دو كليه یک انسان زنده را برداشته و به كسى كه هر دو کلیهاش فاسد شده است پيوند میزنند در صورتى جايز است كه با رضايت صاحب آن باشد و جان او به خطر نيفتد و احتياط واجب آن است اگر پولى در برابر آن میگیرد، در مقابل اجازه اقدام به گرفتن عضو از او بگيرد نه خود عضو.
هرگاه مرگ مغزى بهطور كامل و مسلّم باشد و هیچگونه احتمال بازگشت به زندگى عادى وجود نداشته باشد، برداشتن بعضى از اعضا (خواه مانند قلب باشد يا كليه يا عضو ديگر) براى نجات جان مسلمانى، مانعى ندارد، خواه وصیت به اين کارکرده باشد يا نه ولى بهتر جلب رضايت اولياى ميّت است.
اگر عارضه مثلاً در حدّ از دست دادن یک كليه يا مانند آن باشد واجب نيست كسى براى نجات جان ديگرى اين كار را انجام دهد، امّا اگر عارضه، خفيف و قابلتحمل باشد، وجوب نجات جان ديگرى با رضايت صاحب عضو بعيد نيست؛ و درصورتیکه با اطّلاع و رضايت صاحب عضو باشد و احتمال عارضه ضعيف بوده، امّا تصادفاً گرفتار آن شود، پزشك مسئول نیست; مانند برداشتن یک كليه، كه معمولاً خالى از خطر است، ولى گاه ممكن است عارضهای پيش آيد.
اهداى كليه براى غير بالغ جايز نيست، چون ولى در اینگونه موارد ولايت ندارد.
احتیاط آن است که پزشک بپردازد ولی میتواند از ابتدا شرط نماید که پیوند گیرنده آن را بپردازد.
تنها اعضايى را میتوان با رضايت صاحب آن جدا كرد كه فقدان آن (مانند كليه) جان صاحبش را به خطر نيندازد و براى نجات جان ديگرى مورداستفاده قرار بگيرد.
اگر با اجازه بردارند و اين كار براى شخصى كه از او برمیدارند خطر جانى يا نقص عضو مهمی نداشته باشد و مسلمانی نیاز ندارد و پیوند گیرنده غیرمسلمان کافر حربی نیست و ضرورتی وجود دارد مانعی ندارد.
اگر با اجازه خود او باشد و خطرى وى را تهديد نكند، جايز است و ديه ندارد.