خدمه شدن بعد از قرارداد نیابت
اگر شخصى قرارداد نيابت حج را ببندد، بعد به او پيشنهاد شود كه به‌عنوان خدمه به حج مشرّف شود، حج را براى چه كسى بايد انجام دهد؟ براى خودش، يا به‌عنوان نيابت؟
بايد حج را فقط به‌قصد نيابت انجام دهد، ولى اگر اجير نشده در حكم مستطيع است و حج او حج واجب محسوب مى‌شود.
انصراف به اولین سال در صورت عدم تعیین زمان انجام حج برای نائب
اگر زمان انجام حج برای اجیر مشخص نشود آیا اجیر می‌تواند در سال‌های بعد حج را انجام دهد؟
اگر كسى براى حج اجير شود و تعيين نكنند در چه سالى انجام دهد، بايد در اولین سال انجام دهد.
برطرف شدن عذر منوب‌عنه، در حین یا بعد از انجام اعمال حج توسط نائب
اگر در حین یا بعد از انجام اعمال حج توسط نائب عذر منوب‌عنه برطرف شود آیا حج از عهده منوب‌عنه ساقط می‌شود؟
پس‌ازآنکه نايب اعمال حج را بجا آورد، حج از معذور ساقط مى‌شود و لازم نيست خودش به حج برود؛ هرچند بعداً عذرش برطرف شود؛ امّا اگر قبل از اتمام حج عذرش برطرف شد، چه قبل از احرام باشد يا پس‌ازآن، بنا بر احتياط واجب بايد خودش به حج برود.
نیابت از چند نفر در عمره مفرده ای که نایب دیگری است
آیا کسی که نایب شده تا عمره مفرده ای را از طرف فردی برود تا نواقص اعمال او برطرف گردد، اگر در هنگام احرام هم به نیت رفع نواقص او و هم به نیت چند نفر دیگر محرم شود و اعمال را انجام دهد، این نیابت درست است؟
در فرض سوال نمی تواند از جانب دیگران نیابت کند.
نائب شدن معذور
آیا کسی که معذور است می‌تواند نائب شود؟
كسى كه معذور از انجام صحيح بعضى از اعمال حج است، احتياط مستحب آن است كه اجير و نايب ديگرى نشود و اگر چنين شخصى، حتّى به‌صورت مجّانى، از سوى شخصى حج بجا آورد، اكتفا كردن به آن خلاف احتياط است، ولى عذرهايى كه در خود حج به‌طور تصادفى پيش مى‌آيد، مانند وقوف اضطرارى و امثال آن، مانع نيابت نيست.
نائب شدن واجب الحج
آیا کسی که حج بر او واجب شده است، می‌تواند از طرف دیگری نائب شود؟
كسى كه حج بر او واجب شده (چه سال استطاعتش باشد و چه از قبل حج بر وى مستقرشده باشد) نمى‌تواند از طرف ديگرى براى حج اجير شود، ولى اگر اين كار را كند حج نيابتى وى صحيح مى‌باشد؛ هرچند گناه كرده است و كسى كه مستطيع نيست مى‌تواند حج نيابتى بجا آورد و با رسيدن به مکه از اين طريق مستطيع نمى‌شود.
عدم صحت قرائت و نیابت تبرعی
آیا کسى که قرائتش درست نیست، می‌تواند تبرّعاً و به‌طور مجّانى، از طرف کسى که حج واجب بر عهده دارد نیابت کند؟ یا براى نیابت در حج یا عمره اجیر شود؟
نیابت چنین شخصى، هرچند تبرّعى باشد، بنا بر احتیاط واجب صحیح نیست؛ مگر آن که بتواند قرائت خود را تصحیح کند.
واگذاری نیابت به دیگری
آیا نائب می‌تواند حج نیابتی را به دیگری واگذار کند؟
اگر نايب به عللى نتواند حج نيابتى را بجا آورد، نمى‌تواند آن را به ديگرى واگذار كند؛ مگر به اجازه صاحب پول.
انجام عمره مفرده توسط نائب برای خودش یا دیگری بعد از اعمال حج تمتع نیابتی
آیا نائب حج تمتع می‌تواند بعد از اعمال حج برای خودش یا دیگری عمره مفرده انجام دهد؟
كسى كه براى حج تمتّع اجیرشده، پس از انجام حج نيابى، مى‌تواند از سوى ديگرى براى عمره مفرده اجير شود؛ همان‌گونه كه مى‌تواند براى خودش عمره مفرده بجا آورد؛ مشروط بر این‌که در همان ماه قمرى كه براى منوب‌عنه انجام داده نباشد و اگر در همان ماه قمرى باشد، قصد رجاء كند.
نیابت از جنس مخالف
آیا مرد از طرف زن و زن از طرف مرد می‌تواند نائب شود؟
زن مى‌تواند از طرف مرد و مرد مى‌تواند از طرف زن نيابت كند و هرکدام بايد وظيفه خودشان را در چنين حجی رعايت نمايند. اگر زن است وظايف زنان را بجا آورد و اگر مرد است مطابق وظايف مردان عمل كند؛ ولى بهتر آن است كه زن براى زن و مرد براى مرد نيابت كند.
تعیین منوب‌عنه در نیت اجمالاً
آیا لازم است نائب نام منوب‌عنه را در نیت ذکر کند؟
نايب بايد در عمل قصد نيابت كند و منوب‌عنه را در نيّت، ولو اجمالاً، تعيين كند و لازم نيست نام او را ببرد، ولى مستحب است.
