مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

كسى كه نايب در انجام حج مى‌شود، بايد داراى شرايط ذيل باشد: 1. بلوغ بنا بر احتياط واجب، بلكه در نيابت از حج واجب، بلوغ لازم است.2. عقل. 3. ايمان (بنا بر احتياط واجب).4. اطمينان به انجام دادن عمل. 5. آگاهى از احكام حج، هرچند با راهنمايى ديگران.6. بر خود نايب در آن سال حج واجبى نباشد. البتّه اگر واجب باشد نيابت او صحيح است، ولى به خاطر ترك حج واجب گناه كرده است.7. احتياط مستحب آن است كه در ترك بعضى از افعال حج معذور نباشد، ولى عذرهايى كه در خود حج پيش مى‌آيد مانعى ندارد.

جايز است براى انجام حج واجب كسى را از طرف ميّت اجير كنند كه از «ميقات» حج را بجا آورد و پول آن از اصل تركه خارج مى‌شود و آن را «حج ميقاتى» مى‌نامند، ولى اگر ورثه اجازه دهند مى‌توان از طرف او «حج بلدى» انجام داد (كسى را اجير كنند تا از همان شهرى كه ميّت در آن بوده حج بجا آورد) و اين افضل است، ولى تفاوت قيمت حج بلدى و ميقاتى را فقط وارثان كبير بايد بپردازند.

در فرض مزبور نيابت از طرف پدر صحيح نيست، مگر این‌که با اطّلاع و موافقت او باشد و حج از طرف پدر واقع نمى‌شود و فرقی بين دو صورت فوق نيست.

اگر اميد به بهبودى او نباشد، گرفتن نايب با اجازه ولی او مانعى ندارد.

اشکالی ندارد.

مى‌تواند نيابت كند، ولى اگر وظيفه او عدول به حج اِفراد شد، احتياط آن است كه منوب‌عنه به آن حج اكتفا نكند، مگر این‌که از عذرهايى باشد كه در حج احیاناً پيش مى‌آيد.

مانعى ندارد و حج براى آن‌ها صحيح است.

اگر شخصى از سال‌های قبل مستطيع بوده و فعلاً به خاطر كسالتى كه دارد، مسافرت با هواپيما، برايش ميسّر نيست و غير از هواپيما وسيله ديگرى برايش فراهم نمى‌شود، درصورتی‌که اميد بهبودى نداشته باشد بايد نايب بگيرد.

احتياط واجب آن است كه در اولین فرصت اين كار را انجام دهد.

كسى كه حج بر او مستقرشده، يعنى سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً به‌واسطه بيمارى، يا پيرى، قدرت رفتن را از دست بدهد، يا براى او بسيار مشقّت داشته باشد، واجب است نايب بگيرد، مشروط بر این‌که اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن در آينده را نداشته باشد.

حج تمتع انجام دهد.

درصورتی‌که یقین به استطاعت او نداشته باشید انجام حج برای او واجب نیست ولی هرگاه اموالی دارد سزاوار است ورثه در حق او محبت نمایند و حجی برایش انجام دهند.