قرض ربوی قیم پدری که محجور است به فرزندانش
آيا قيم پدرى كه محجور است، میتواند از طرف پدر به فرزندان آن پدر، قرض ربوى بدهد؟
درصورتیکه به مصلحت پدر باشد مانعی ندارد.
قرض گرفتن از منتگذار
قرض گرفتن از کسی که با خواری و منت قرض میدهد چه حکمی دارد؟
حرام نیست اما خلاف احتیاط است.
مراجعه طلبکار برای وصول قرضی که مشروط به توان مقروض شده
اگر طلبکار باوجوداینکه هنگام قرض شرط کرده که بدهکار هر زمان توانایی داشت قرض را پس دهد و اگر احیاناً هیچوقت موفق به ادای آن نشد قرض را حلالش کند اما بعد از چند ماه برای پس گرفتن قرض مراجعه کند تکلیف چیست؟
درصورتیکه در حال حاضر پولی ندارد نباید او را تحت فشار قرار دهد.
تکلیف بدهکار در صورت نقض توافق اولیه از سوی طلبکار
شخصی از دیگری یکمیلیون یکساله طلبکار بوده بعداً راضی شده که بدهکار این طلب را سهماهه و 700 هزار تومان بدهد، باز طلبکار درخواست همان یکمیلیون را سر همان یک سال کرده؛ آیا این کار ازنظر شرعی درست است؟
اگر طرفین مبلغ مزبور را به هفتصد هزار تومان مصالحه کردهاند حق بازگشت به مبلغ اول را ندارند.
تبدیل بدهی نقدی بدهکار به بدهی طلا
شخصى بدهکار است و اظهار میدارد توان پرداخت ندارم، لذا طلبکار میگوید: «چون امکان دارد شما تا یک سال دیگر نتوانید بدهى خود را پرداخت کنید، من به این شرط صبر میکنم که مبلغ بدهى را شما امروز به طلا تبدیل کنید» براى مثال مبلغ بدهى، امروز مساوى 10 مثقال طلاست و طبق این سخن بدهکار به هنگام پرداخت بدهى باید 10 مثقال طلا بدهد، آیا این کار مشروع است؟
این عمل صحیح نیست; چون هم پول نسیه است و هم طلا، مگر اینکه بدهکار این مقدار طلا را تهیّه کرده و بهعنوان اداى دین خود به او بدهد، سپس طلبکار آن را به او بازگرداند.
تکلیف بدهکاریهای مختلفی که بدهکار توان پرداخت همه آنها را ندارد
اگر كسى بدهکاریهای مختلفی ازجمله بابت خمس يا زكات داشته و قرض هم دارد و اموالى از باب كفاره و نذر و مانند آن نيز بر گردنش باشد، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، تکلیف چیست؟
چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، اگر عین مالى که خمس یا زکات بر آن واجب شده از بین نرفته است باید خمس و زکات را مقدم دارد و اگر از بین رفته، احتیاط این است که حقّ مردم را مقدّم دارد و اگر چنین کسى از دنیا برود و مال او براى همه اینها کافى نباشد به همین ترتیب عمل کنند.
نحوه بازپرداخت بدهیهای مختلف به یک شخص
درصورتیکه به شخصی چندین بدهی داشته باشیم که زمان به وجود آمدن بدهیها و موضوعات آنها با یکدیگر متفاوت باشد و مبلغی را بهعنوان تسویه به طلبکار پرداخت نماییم آیا ایشان موظف است اولین وجهی را که دریافت میکند بابت اولین بدهی (ازنظر زمان ایجاد) محسوب نماید یا خیر؟
هرگاه بدهیها مشابه هم باشند از مجموع کم میشود و هرگاه باهم متفاوت باشد مثلاً یکی دارای رهن و دیگری بدون رهن باشد تابع نظر پردازنده بدهی است که او قصد کدامیک را کرده باشد.
برائت ذمه بدهکار با پرداخت بدهی طلبکار
به کسی که قبلاً مستأجر شخصی بوده بدهکارم و نمیتوانم وی را پیدا کنم. صاحبخانه آن شخص ادعا میکند که مستأجر به وی بدهکار بوده. آیا من از طرف مستأجر میتوانم بدهی را پرداخت کنم تا بدهی من نیز به او پاک شود یا اینکه باید بدهی خود را از طرف وی صدقه بدهم یا احتیاطاً هر دو را انجام دهم؟
اگر به قول آن صاحبخانه اطمینان داشته باشید جایز است در غیر این صورت اگر از پیدا کردن او مأیوس باشید باید آن وجه را به شخص فقیری بدهید.
مالکیت وامگیرنده نسبت به وام قرضالحسنه
آیا در وامهای قرضالحسنه وامگیرنده مالک میگردد؟
در وامهای قرضالحسنه مالک میشود
تکلیف بدهی طلبکاری که دسترسی به او نیست
وظیفه بدهکار درجایی که دسترسی به طلبکار ندارد چیست؟
كسى كه دسترسى به طلبكار خود ندارد، چنانچه اميد نداشته باشد او را پيدا كند، احتياط واجب آن است كه مقدار طلب او را با اجازه حاكم شرع به فقير دهد، خواه آن فقير غير سيّد باشد يا سيد.