تکلیف رهن بعد از مرگ راهن
اگر راهن فوت شود آیا رهن باطل میگردد یا اینکه ورثه در قبال آن مسئولاند؟
با مردن راهن یا مرتهن، رهن باطل نمیشود؛ بلکه ملکیت مرهون به ورثه راهن منتقل میگردد و مال بهعنوان رهن نزد مرتهن باقی میماند.
با مردن راهن یا مرتهن، رهن باطل نمیشود؛ بلکه ملکیت مرهون به ورثه راهن منتقل میگردد و مال بهعنوان رهن نزد مرتهن باقی میماند.
حق رهانت به ورثه مرتهن انتقال مییابد؛ لیکن راهن میتواند از تحویل مرهون به وارث، خودداری کند. در این صورت اگر راهن و وارث بر ماندن مال نزد کسی توافق کنند، مرهون نزد او نگهداری میشود وگرنه، آن را به حاکم شرع تحویل میدهند تا وی، آن را نزد کسی به امانت بگذارد.
مال رهنی در دست مرتهن امانت است؛ ازاینرو، در صورت تلف شدن آن نزد وی- جز در صورت کوتاهی- ضامن نیست.
اگر شخص گرو گیرنده از این طریق بتواند عنداللزوم طلب خود را از فروش عین مرهونه بردارد، همین مقدار که نوشتهاید کافى است.
هرگاه بدهكار سر موعد با مطالبه طلبكار بدهى خود را ندهد، طلبكار مىتواند مالى را كه گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد و بقيّه را به بدهكار بدهد و چنانچه دسترسى به حاكم شرع دارد احتياط واجب آن است كه براى اين كار از او اجازه بگيرد.
چنانچه بینهای در میان نباشد، مالی که مرتهن منکر رهن بودن آن است از عنوان رهانت خارج میشود و راهن بر نفی رهانت مال مورد ادعای مرتهن، قسم میخورد و با قسم، آن نیز از رهن بودن خارج میگردد.
چنانچه مرتهن بدون آنکه بینه داشته باشد چنین ادعایی کند، قول راهن با قسم خوردن پذیرفته میشود.
رهن منافع صحیح نیست باید رهن عین باشد.
رهن را مىتوان با صيغه لفظى خواند، مثلاً بگويد: اين مال را در برابر آن طلب نزد تو گرو گذاردم او هم بگويد: «قبول كردم» و يا اينكه عملاً انجام دهند، يعنى بدهكار مال خود را بهقصد گرو به طلبكار بدهد و او هم به همين قصد، بگيرد.
هرگاه بدهکار گروگانى نپرداخته و غیر از خانه مسکونیاش و وسایل ضرورى خانه مال دیگرى نداشته باشد، طلبکار نمیتواند طلب خود را از او بخواهد، بلکه باید مهلت بدهد، ولى اگر مالى را که گرو گذاشته، طلبکار میتواند آن را بفروشد و طلب خود را بردارد (حتّی اگر جزء مستثنیات دین باشد).
مادام که برای رهن به آن نیاز دارید خمس ندارد.
شخص رهن گیرنده مالک منافع عین گرو گذاشتهشده نیست و نمیتواند آن را اجاره بدهد.