مصالحه طلب با فردی غیر از بدهکار
آیا میشود طلب را در برابر چیزی یا بدون عوض به دیگری (غیر از بدهکار) صلح کرد؟
اگر كسى بخواهد طلب خود را در برابر چيزى يا بدون عوض، به ديگرى (غیر از بدهکار) صلح كند، در صورتی صحيح است كه بدهکار قبول نمايد.
اگر كسى بخواهد طلب خود را در برابر چيزى يا بدون عوض، به ديگرى (غیر از بدهکار) صلح كند، در صورتی صحيح است كه بدهکار قبول نمايد.
صلح را مىتوان با صيغه عربى يا فارسى يا هر زبان ديگرى خواند.
اگر اين صلح را بهعنوان بعد از مرگ سفارش كرده، وصیت محسوب مىشود و فقط در یکسوّم اموالش موثّر است؛ و اگر صلح قطعى در حال حيات كرده و تحويل داده، كسى در آن حقّى ندارد؛ زيرا انسان تا زنده است حقّ تصميمگيرى در اموال خود را دارد.
اینگونه صلح با شرایط مذکور خالى از اشکال نیست.
صلح صحيح نيست و بدهكار نسبت به مقدار اضافى مديون است، مگر اينكه چنان چه طلبکار مقدار طلب خود را هم مىدانست باز به اين صلح راضى میبود.
مصالحه اجبارى اعتبارى ندارد; ولى اگر ظاهراً مصالحه درست بوده و بعد بخواهد ادّعاى اجبار کند، پذیرفته نیست; مگر اینکه دلیل شرعى بر این امر اقامه کند.
هر اقدام عملى كه بهوضوح نشان دهد طرفين مىخواهند بهوسیله آن صلح و سازش كنند كافى است.
اگر بخواهند دو چيز از يك جنس را كه وزن آنها معلوم است به يكديگر صلح كنند در صورتى صحيح است كه ربا لازم نيايد. يعنى وزن هردو يكى باشد.
صلح کردن دو چيز از يك جنس با یکدیگر بهگونهای كه وزن آنها معلوم نیست و احتمال کموزیاد بودن است اشكال دارد.
درصورتیکه خيار فسخ براى مصالحه قرار داده باشند منتقل به ورثهاش مىشود.
کسى که چیزى را به دیگرى صلح میکند باید بالغ و عاقل باشد و کسى او را مجبور نکرده و در قصد صلح جدی باشد; سفیه نباشد، (اموال خود را بیهوده مصرف نکند) و نیز حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش جلوگیرى نکرده باشد.