مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

«طهارت از حدث» در طوافِ واجب شرط است، چه طواف عمره باشد، يا طواف حج، يا طواف نساء. حتّى در عمره و حج مستحب ـ كه پس از احرام بستن واجب است آن را تمام كند ـ طهارت از حدث شرط است.

در طواف مستحب "طهارت از حدث " شرط نيست؛ هرچند افضل آن است كه طهارت داشته باشد. بنابراين اگر جنب يا حائض، يا نفساء بوده و فراموش كرده و با همان حال طواف نموده، طواف مستحب او صحيح است، امّا در صورت علم و آگاهی، چون بودن جنب در مسجدالحرام حرام است، طواف او صحيح نمى‌باشد، ولى طواف مستحب بدون وضو اشكالى ندارد.

هرگاه از روى سهو، يا غفلت، يا جهل، طواف واجب را بدون وضو انجام دهد باطل است و بايد آن را اعاده نمايد. همچنين اگر با حال جنابت، يا حيض، يا نفاس يا استحاضه بدون انجام وظائف آن، انجام دهد.

احتیاط آن است که طواف‌ها و نماز طواف‌ها را به ترتیب انجام دهد و انجام سعی لازم نیست.

طواف دوّم و اعمال پس‌ازآن صحيح است؛ هرچند مى‌توانست طواف اوّل را پس از وضو تكميل و به آن قناعت نمايد.

هرگاه محرم دسترسى به آب پيدا نكند، يا از استعمال آب معذور باشد و نتواند صبر كند تا عذرش برطرف شود، واجب است به‌جا آن تيمّم كند؛ خواه تيمّم بدل از غسل باشد، يا بدل از وضو؛ سپس طواف را بجا آورد و نايب گرفتن لازم نيست.

اگر محرم كه دسترسى به آب ندارد تيمّم بدل از غسل كرد و سپس يكى از مبطلات وضو را انجام داد، لازم نيست تيمّم بدل از غسل را تكرار كند؛ بلكه تيمّم بدل از وضو مى‌كند و تا زمانى كه يكى از موجبات غسل حاصل نشده و عذرش باقى است، همان تيمّم بدل از غسل اوّل كافى است و می‌تواند طواف و نماز آن را با همان تیمم بدل از غسل بجا آورد.

درصورتی‌که براى شما امكان داشته وضو بگيريد، هرچند كه به منزل برويد و مثلاً براى روز بعد اعمال را انجام دهيد، تيمّم صحيح نبوده است. وظيفه شما اين است كه طواف و نماز طواف را اعاده كنيد و اگر خودتان نمى‌توانيد، بايد نايب بگيريد.

درصورتی‌که امكان غسل كردن نبوده همان تيمّم كافى بوده است ولى به‌محض فراهم شدن مقدمات غسل، بايد غسل كنيد.

طواف و نماز عمره اوّل را اعاده مى‌كند و عمره دوّم را به‌قصد رجا ادامه مى‌دهد (توجّه داشته باشيد كه در يك ماه قمرى بيش از یک عمره نمى‌توان انجام داد؛ مگر به‌قصد رجا، يعنى به اميد این‌که مطلوب باشد، نه به‌طور قطعى).

هنگامی‌که مستحاضه وظيفه غسل خود را براى نمازها انجام دهد به حكم طاهر است و غسل ديگرى براى طواف و نماز طواف لازم نيست.

هرگاه شرايط و صفات عادت ماهيانه را نداشته باشد، حكم مستحاضه را دارد و با انجام‌وظیفه مستحاضه حج و طواف او صحيح است؛ اما در صورت داشتن تمام نشانه‌هاى حيض، حكم حيض را دارد. در ضمن زنان سادات در محيط ما حكم زنان قرشيّه را ندارند و آن‌ها نيز در پنجاه‌سالگی قمرى (حدود 5/48 سال شمسى) يائسه مى‌شوند، يعنى هرگونه خون مشكوكى ببينند حكم استحاضه را دارد.