مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در تمام اين موارد بايد تيمّم كند، ولى اگر مثلًا آب گرم براى او ضرر ندارد بايد با آب گرم وضو بگيرد يا غسل كند و لازم نيست يقين به ضرر داشته باشد همين اندازه كه خوف ضرر داشته باشد كافى است كه وضو نگيرد و تيمّم كند.

اگر براى بيرون آوردن آب از چاه وسايلى لازم است بايد تهيّه كند، يا كرايه نمايد، هرچند به چند برابر قيمت معمول باشد، امّا اگر تهيّه وسايل يا خريدن خود آب وضو آنقدر هزينه مى‏خواهد كه نسبت به حال او ضرر دارد واجب نيست.

در فرض سوال کافی است بر روی سنگ صیقلی تمیزی تیمم کند و اگر آن هم ضرر داشته باشد بدون وضو و تیمم نماز بخواند و احتیاطا بعدا اعاده کند.

در بعضی روایات به این معنی اشاره شده است و منظور این است که حتی الامکان با وضو بخوابد و اگر نشد با تیمم.

لازم نيست در موقع نيّت معيّن كند كه تيمّم او بدل از غسل است يا بدل از وضو، همين اندازه كه قصد اطاعت امر الهى را دارد كافى است، حتّى اگر يكى را به جاى ديگرى نيّت كند امّا قصد او اطاعت امر واقعى الهى باشد صحيح است.

هرگاه به جاى غسل تيمّم كند و بعد كارى كه وضو را باطل مى‏كند انجام دهد براى نمازهاى بعد فقط بايد وضو بگيرد و اگر نمى ‏تواند وضو بگيرد به جاى آن تيمّم كند.

بعد از نوبت اول یک وضو کافی است.

كسى كه وظيفه‏اش تيمّم است اگر براى كارى تيمّم كند تا تيمّم و عذر او باقى است مى‏تواند تمام كارهايى را كه وضو و غسل در آن شرط است به جا آورد، حتّى اگر تيمّم را به خاطر تنگى وقت نماز گرفته باشد دست گذاردن روى خط قرآن و مانند آن براى او جايز است.

كسى كه نمى‏تواند وضو بگيرد يا غسل كند جايز است نمازهاى مستحبى را با تيمّم بخواند، حتّى اگر مثلًا براى انجام نماز شب وقت تنگ است مى‏تواند تيمّم كند.

هرگاه به جاى غسل تيمّم كند لازم نيست وضو بگيرد، يا تيمّم ديگرى بدل از وضو كند، خواه غسل جنابت باشد يا غسلهاى ديگر، ولى احتياط مستحب آن است كه در غسلهاى ديگر وضو بگيرد يا اگر نمى‏تواند تيمّم ديگرى بدل از وضو كند.

هرگاه فقط به مقدار وضو يا غسل آب دارد و مى‏داند اگر آن را بريزد آب پيدا نمى‏كند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد ريختن آن حرام است و احتياط واجب آن است كه پيش از وقت نماز هم اين كار را نكند، همچنين اگر احتمال عقلايى مى‏دهد كه اگر آب را بريزد آب ديگرى به دستش نمى‏رسد احتياط واجب آن است كه آب را نگه‏دارد و در تمام اين صورتها اگر آب را بريزد كار خلافى كرده امّا نماز او با تيمّم صحيح است.

كسى كه وضو دارد و مى‏داند اگر وضوى خود را باطل كند نمى‏تواند وضو بگيرد، چنانچه ضرر يا مشقّت فوق‏العاده‏اى ندارد بايد وضوى خود را براى نماز نگه دارد، حتّى اگر احتمال قابل توجّهى بدهد كه آب براى وضو پيدا نخواهد كرد و يا اين‏كه قبل از وقت نماز وضو دارد و مى‏داند بعداً دسترسى به آب ندارد، احتياط واجب آن است كه وضوى خود را نگه دارد.