شرایط قطع عضو میت مسلمان برای پیوند
قطع عضو ميّت مسلمان و پيوند آن، درصورتیکه حفظ جان يا عضو مسلمانى متوقف بر آن باشد، چه حكمى دارد؟ آيا اجازه قبل از فوت تأثيرى در حكم دارد؟ اگر اجازه شخص موضوعیت داشته باشد، آيا فرد میتواند در زمان حيات عضوى از بدنش را براى استفاده پس از مرگ بفروشد؟
درصورتیکه حفظ جان مسلمان يا حفظ عضو مهمی از آن منوط به پيوند باشد، جايز است؛ و در اين صورت، اجازه شخص متوفی و اولياى دم او لازم نيست; هرچند گرفتن اجازه بهتر است؛ و احتياط آن است كه ديه را بپردازد.
اهدا عضو مرگ مغزی
حکم پیوند عضو کسی که مرگ مغزی شده است به افراد نیازمند، چیست؟
در مورد اهداء اعضاي افرادي که مرگ مغزي شدهاند، تنها در صورتي جايز است که مرگ مغزي و نباتي مسجل شده باشد و احتياط آن است که از ورثه رضايت بگيرند.
برداشتن عضو فرد زنده برای پیوند
آيا برداشتن عضو از بدن فرد زنده جهت پيوند جايز است؟ در صورت جواز مستلزم پرداخته ديه است؟
اگر با اجازه خود او باشد و خطرى وى را تهديد نكند، جايز است و ديه ندارد.
حکم حد یا قصاص عضو برای بیمار درصورت خطر
چنانچه به تشخیص پزشکى قانونى اجراى حدّ یا قصاص عضو بر فرد بیمار یا شخص سالمى، که دچار ضعف شدید جسمانى است، باعث مرگ یا ابتلاى وى به بیمارى یا تشدید آن گردد، تکلیف چیست؟
اگر خطر مرگ یا بیمارى فوق العاده اى وجود داشته باشد، اجراى حدود و قصاص ممنوع است. بنابراین، یا باید به تأخیر بیاندازد، و اگر با تأخیر حلّ نمى شود در برابر قصاص باید دیه بپردازد.
موارد تبديل قصاص عضو به ديه
در مورد قصاص چه مواردی قصاص تبديل به ديه ميشود؟
در مواردی که قصاص خطرناک است و در موارد دیگری مانند جایی که جانی مردد بین دو یا چند نفر باشد و مواردی که رعایت مماثلت عادتاً امکان پذیر نباشد و مانند آن، قصاص تبدیل به دیه میشود.
قطع عضو از قاتل به جای قصاص
آیا اولیای دم می توانند به جای قصاص نفس عضوی از اعضای قاتل را قطع کنند؟ آيا رضايت و عدم رضايت قاتل در حالت فوق، تأثيري خواهد داشت؟
در فرض سوال جایز نیست و رضایت یا عدم رضایت قاتل تاثیری در حکم ندارد.
معیار مماثلت در قصاص عضو
آيادر قصاص اطراف ملاک، رعايت مماثلت نسبيه است يا عرفيه؟ معيار هر کدام چه ميباشد؟
معیار مراعات مماثلت نسبیه عرفیه است یعنی اگر شخص چاقی به اندازه یک سانتیمتر چاقویی در بدن لاغر و یا کودکی فرو کرده باشد که به اعماق بدن او رسیده باشد در موقع قصاص باید به همان نسبت چاقو به بدن شخص چاق فرو رود. در مماثلت نسبی دقت عقلی لازم نیست بلکه دقت عرفی کافی است.
قصاص عضو مشابه در صورت فقدان عضو مماثل
با عنایت به این که اگر شخصى دست راست دیگرى را قطع نماید، به هنگام قصاص چنانچه جانى فاقد دست راست باشد دست چپ او، و در صورت فقدان دست چپ، پاى او قطع مى گردد، بفرمایید: آیا این حکم در مورد پا و دیگر اعضاى زوج بدن نیز قابل اجرا است؟ مثلا اگر جانى پاى راست ندارد، و پاى راست دیگرى را قطع کرده، آیا این جا نیز ابتدا پاى چپ وى و در صورت فقدان آن، دست او قطع مى گردد؟
در صورت فقدان پاى راست، مى توان پاى چپ را قصاص کرد، و همچنین بالعکس; امّا دست راست را به جاى پا نمى توان قصاص کرد. در مورد سایر اعضاى زوج نیز همین حکم جارى است، یعنى راست را به جاى چپ و چپ را به جاى راست (در فرض فقدان مساوى) مى توان قصاص کرد.
قصاص در قطع عضو پیوندی
فردى که دستش قطع شده، دست فرد دیگرى را به خود پیوند مى زند، آن گاه این دست توسّط دیگرى قطع مى شود، آیا بین صورتى که دست پیوند زده شده به طور کامل ترمیم یافته، و صورتى که به طور ناقص بهبود یافته، تفاوتى وجود دارد؟
در صورتى که آن دست به طور کامل ترمیم یافته، حکم دست اصلى را دارد.
ملکیت عضو قطع شده در قصاص عضو
پس از اجراي قصاص عضو ، مالک آن عضوکيست؟ آیا شخص قصاص شده می تواند دوباره آن را پیوند بزند؟
عضو قطع شده متعلق به صاحب آن است، ولی پیوند آن به صاحب اصلی اشکال دارد، اما می تواند به دیگری مجانی یا در برابر قیمت واگذار کند.