مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر قبلاً به‌عنوان مهریه پذیرفته‌شده، ملک عروس است و نمی¬توان آن را جزء سهم‌الارث قرارداد؛ مگر اینکه در همان زمان شرط کند که معادل آن از ارث پسر کسر شود و پسر نیز پذیرفته باشد.

در فرض سؤال ماترک میت به 24 سهم تقسیم می‌شود (عدد 24 مخرج مشترک بین اعداد 6،8،2 و یک است)؛ سه سهم آن (یک‌هشتم از کل)، سهم دو همسر است که به‌طور مساوى میان آنها تقسیم می‌شود و چهار سهم (یک‌ششم از کل)، سهم مادر است و 17 سهم باقیمانده به هفت قسمت تقسیم می‌شود، دو قسمت آن متعلّق به پسر و پنج قسمت در میان دختران به‌طور مساوى تقسیم می‌گردد ولى توجّه داشته باشید همسران، از زمین خانه و مغازه یا زمین‌های زراعتى ارث نمی‌برند، تنها از قیمت ساختمان و همچنین اموال منقول ارث می‌برند. در مورد مستمری هم باید مطابق مقررات اداره و سازمان پرداخت‌کننده عمل می‌شود و تحت قانون ارث نیست و در مورد اجازه چون باوجود همسر پیچیدگی خاصی دارد می‌توان سؤال مستقل دیگری طرح کرد.

پدربزرگ و پدر او، هر چه بالا روند و مادربزرگ و مادر او، هر چه بالا روند (پدرى باشند يا مادرى) و همچنين خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر اولاد ايشان و اولاد ايشان، هرکدام به ميّت نزدیک‌تر است و تا يك نفر از اين گروه وجود دارد گروه سوم ارث نمى‏برند.

اگر وارث چند برادر يا چند خواهر پدر و مادرى باشند همه مال به‌طور مساوى در ميان آنها تقسيم می‌شود.

اگر وارث، برادر و خواهر پدر و مادرى باشند سهم هر برادر دو برابر خواهر خواهد بود.

باوجود برادر و خواهر پدر و مادرى، برادر و خواهر پدرىِ فقط كه از مادر با ميّت جداست ارث نمى‏برد.

چنانچه فقط يك خواهر يا يك برادر پدرى دارد تمام مال به او مى‏رسد؛ و اگرچند برادر يا چند خواهر پدرى دارد مال به‌طور مساوى در میان آنها تقسيم می‌شود؛ و اگر هم برادر و هم خواهر پدرى دارد هر برادر دو برابر خواهر می‌برد.

چنانچه فقط يك خواهر يا يك برادر پدرى دارد تمام مال به او مى‏رسد؛ و اگرچند برادر يا چند خواهر پدرى دارد مال به‌طور مساوى در میان آنها تقسيم می‌شود؛ و اگر هم برادر و هم خواهر پدرى دارد هر برادر دو برابر خواهر می‌برد.

باوجود خواهرزاده به عموزاده‌ها ارثى نمی‌رسد و اگر وارث دیگرى نیست، باید تمام مال را به همان خواهرزاده داد.

چنانچه ورثه منحصر به خواهر ابوینی و امی است مال بین آن دو طوری تقسیم می‌شود که سهم خواهر ابوینی دو برابر سهم خواهران است.

اگر ورثه «برادر و خواهر پدر و مادری» و «برادر و خواهر پدری» به همراه «برادر و خواهر مادری» باشند برادر و خواهر پدری ارث نمی‌برند و تقسیم ارث بین مابقی ورثه دو حالت دارد: اگر يك برادر یا يك خواهر مادرى باشد، مال را شش قسمت مى‏كنند، يك قسمت آن را به برادر يا خواهر مادرى، بقيّه را به برادر و خواهر پدر و مادرى مى‏دهند و هر برادر دو برابر خواهر می‌برد. امّا اگر بيش از يك برادر يا يك خواهر مادرى باشد، مال را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت آن را برادر و خواهر مادرى به‌طور مساوى ميان خودشان تقسيم مى‏كنند و دو قسمت را به برادر و خواهر پدر و مادرى مى‏دهند و سهم هر برادر دو برابر خواهر است.

اگر ورثه «برادر و خواهر پدری» به همراه «برادر و خواهر مادری» باشند تقسیم ارث دو حالت دارد: اگر يك برادر یا يك خواهر مادرى باشد، مال را شش قسمت مى‏كنند، يك قسمت آن را به برادر يا خواهر مادرى و بقيّه را به برادر و خواهر پدرى مى‏دهند و هر برادر دو برابر خواهر می‌برد. امّا اگر بيش از يك برادر يا يك خواهر مادرى باشد، مال را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت آن را برادر و خواهر مادرى به‌طور مساوى ميان خودشان تقسيم مى‏كنند و دو قسمت را به برادر و خواهر پدرى مى‏دهند و سهم هر برادر دو برابر خواهر است.