سهمالارث زن از شوهری که سایر وراثش غیرمسلماناند
زن مسلمانى با مردى از اقليّتهاى مذهبى (كليمى) پس از تشرّف وى به دين مبين اسلام ازدواج نموده و پس از چند سال زندگى مشترك مرد به رحمت خدا رفته و تنها وارث مسلمان وى همسر او است. سه خواهر و يك برادر مرحوم كه در خارج از كشور بسر مىبرند بر دين خود باقیمانده و در حال حاضر با خدعه و نيرنگ خواهان سهمالارث مىباشند! نحوه تقسيم اموال آن مرحوم چگونه است؟
یکچهارم اموال آن مرد (بهغیراز زمين) به زوجه مسلمانش مىرسد و بقيّه تحويل حاكم شرع داده میشود.
نحوه تقسیم ارث بین پدربزرگ و مادربزرگ
نحوه تقسیم ارث بین پدربزرگ و مادربزرگ چگونه است؟
هرگاه وارث ميّت فقط جد و جدّه پدرى باشند، مال سه قسمت میشود دو قسمت را جد و يك قسمت را جدّه میبرد و اگر جد و جدّه مادرى باشند مال بهطور مساوى ميان آنها تقسيم میشود.
تقسیم ارث بین فرزندان عمو و عمه و دایی و خاله
اگر هیچکدام از عمو و عمه یا دایی و خاله وجود نداشته باشند ارث به چه کسانی میرسد؟
اگر ميّت عمو و عمّه و دايى و خاله نداشته باشد، سهم عمو و عمّه به اولاد آنها و سهم دايى و خاله نيز به اولاد آنها مىرسد.
تقسیم ارث در صورتی که ورثه دختر و پسر باشند
اگر ورثه دختر و پسر با هم باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
اگر پسر و دختر باهم باشند طورى تقسيم مىكنند كه هر پسر دو برابر دختر ببرد.
تقسیم ارث در صورت عدم حصول علم به تقدّم و تأخّر فوت مفقود با والدینش
چنانچه والدين در زمان حضور شهيد در جبهه زنده بوده و بعداً وفات يافتهاند، در صورت عدم حصول علم به تقدّم و تأخّر فوت يكى بر ديگرى چگونه بايد عمل كرد؟
اگر تقدّم آن بر فوت پدر و مادر معلوم نشود حكم به تأخّر آن میشود.
ارث فرزند و مادر جانشین
اگر نطفه زنوشوهری را در خارج از رحم باهم ترکیب کنند و در رحم شخص ثالثی قرار دهند، باوجوداینکه اين كودك در رحم مادر جانشين بزرگشده، امّا داراى صفات ارثى زن اوّل است. با توجّه به آيه دوم سوره مباركه مجادله، به کدامیک از اين دو زن تعلّق دارد و وارث کدامیک از آنهاست؟(الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنكُم مِّن نِّسَائهِم مَّا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا الِّائى وَلَدْنَهُمْ وَ إِنهُّمْ لَيَقُولُونَ مُنكَرًا مِّنَ الْقَوْلِ وَ زُورًا وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُور) كسانى كه از شما نسبت به همسرانشان «ظهار» مىكنند (و مىگويند: «أَنتِ عَلىَّ كَظهَرِ أُمّى تو نسبت به من بهمنزله مادرم هستى»)، آنان هرگز مادرانشان نيستند مادرانشان تنها كسانىاند كه آنها را به دنيا آوردهاند! آنها سخنى زشت و باطل مىگويند و خداوند بخشنده و آمرزنده است!
اين فرزند متعلّق به صاحبان نطفه و با آنها محرم است و از آنها ارث میبرد؛ و مورد مادر جانشين بهمنزله فرزند رضاعى او است، بلكه در بعضى جهات نسبت به آن اولويت دارد؛ چرا كه تمام گوشت و استخوان او از وى روييده است. بنابراين حرام است كه بعداً با آن زن و فرزندان او ازدواج كند، امّا ارث نمىبرد.
سهمالارث فرزندی که از کودکی نزد پدر کارکرده
یکی از فرزندان متوفی همراه پدر از کودکى کاسبى و کارکرده است آیا نسبت به کارهایی که کرده از ارثى که مانده چه حقّى دارد؟
فرزندى که با پدر کارکرده علاوه بر سهمالارث معادل اجرت خود را از اموال او میبرد مگر اینکه در مقابل آن عوضى گرفته باشد، یا ثابت شود قصد تبرّع داشته است.
تقسیم ارث بین «یک دایی یا یک خاله» و «عمو و عمه»
اگر ورثه میت یک دایی یا خاله و عمو و عمه باشند ارث چگونه تقسیم میشود؟
اگر وارث يك دايى يا يك خاله و عمو و عمّه باشد، چنانچه عمو و عمّه پدر و مادرى يا پدرى، باشند مال را سه قسمت مىكنند يك قسمت را دايى يا خاله میبرد و از بقيّه دو قسمت به عمو و يك قسمت به عمّه مىدهند، بنابراين اگر مال را نه سهم كنند سه سهم به دايى يا خاله و چهار سهم به عمو و دو سهم به عمّه مىرسد.
اگر وراث اجداد مادری و عموها و عمههای متوفی باشند
اگر كودكى 2 ساله همراه پدر، مادر، پدربزرگ و مادربزرگ پدرى در هواپيمايى کشتهشده باشد و اجداد مادرى و عموها و عمّههايش زنده باشند و از متوفی مالى باقیمانده باشد، چگونه بين ورثه كودك تقسيم میشود؟
باوجود اجداد مادرى، به عموها و عمّهها چيزى نمىرسد.
تقسیم ارث اگر وارث، «جد و جدّه پدری» و «برادران پدری یا پدر و مادری» باشد
اگر وارث، جد يا جدّه پدری یا پدر و مادری با برادران پدری یا پدر و مادری باشد، ارث چگونه تقسیم میشود؟
اگر وارث، جد و جدّه پدرى (يا پدر و مادرى) با برادران پدرى (يا پدرى و مادرى) باشند جد، حكم يك برادر و جدّه، حكم يك خواهر را دارد و ارث را در ميان خود چنان تقسيم مىكنند كه سهم هر مرد دو برابر سهم زن شود.
کسانی که از طریق سبب ارث میبرند
چه کسانی از طریق سبب ارث میبرند؟
سبب بر دو گونه است: زوجیت دائم، ولاء؛ که شامل «ولاء عتق» و «ولاء ضمان جریره» و «ولاء امامت» است. (که البته ولاء عتق در زمان حاضر موضوعیت ندارد)