مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر شخصى در مکه باشد و بخواهد عمره تمتّع بجا آورد و به عللى از رفتن به ميقات عمره تمتّع معذور باشد، لازم است به خارج از حرم، مانند مسجد تنعيم، برود و ازآنجا محرم شود و از ادنى الحل كافى است.

كسانى كه به خاطر عذرى (مانند پيرى، ترس از عادت ماهانه، بيمارى و مانند آن) طواف زيارت و نساء را قبل از وقوف به عرفات انجام داده‌اند، بوى خوش و همسر بر آن‌ها حلال نمى‌شود، بلكه تمام محرمات احرام بعد از حلق يا تقصير بر چنين افرادى حلال مى‌گردد.

كسانى كه به‌واسطه عذر نمى‌توانند در روز رمى كنند بايد در شب رمى كنند و اگر در شب هم از آن عاجز باشند، يا خوف خطر و ضررى باشد، بايد كسى را نايب كنند كه در روز بجاى آن‌ها رمى كند.

اشخاصى كه معذور از انداختن سنگ هستند، مانند بيماران، اطفال، معلولينى كه قادر بر رمى نيستند، افراد بی‌هوش، كسانى كه از شدّت ضعف توانايى بر رمى ندارند و مانند آن‌ها، بايد نايب بگيرند و اگر از نايب گرفتن هم عاجز باشند، مثل اطفال و افراد بی‌هوش، ولی آن‌ها يا شخص ديگرى، به نيابت از آن‌ها رمى جمرات مى‌كند و در سال بعد نايب مى‌گيرند.

کسی که از انجام‌ اعمال حج معذور است بايد پول را به صاحبش برگرداند، مگر این‌که از طرف صاحب پول مجاز در نايب گرفتن باشد كه در اين صورت مى‌تواند شخص ديگرى را در تمام عمل حج نايب كند و درصورتی‌که بدون اجازه، نيابت را به ديگرى واگذار كند و او عمل را انجام دهد، حج از طرف منوب‌عنه انجام مى‌شود، ولى نايب اوّل بايد پول را به صاحبش برگرداند (مگر این‌که صاحبش راضى گردد) و صاحب پول ضامن چيزى نيست و نايب اوّل بايد اجرت نايب دوّم را بپردازد.

اگر بيمار بعد از بازگشت از «منى» بهبودى يابد، يا زن پاك باشد و توانايى بر طواف و سعى پيدا كند، احتياط واجب آن است كه اعاده نمايد (هرچند قبل از رفتن به عرفات آن را انجام داده باشد).

هرگاه محرم دسترسى به آب پيدا نكند، يا از استعمال آب معذور باشد و نتواند صبر كند تا عذرش برطرف شود، واجب است به‌جا آن تيمّم كند؛ خواه تيمّم بدل از غسل باشد، يا بدل از وضو؛ سپس طواف را بجا آورد و نايب گرفتن لازم نيست.

اگر می‌توانید اجیر بگیرد و الا کفاره بدهید.‌

هر كس نتواند اعمال اختيارى حج را انجام دهد معذور است و بنا بر احتياط مستحب نمى‌تواند نايب شود؛ ولى اگر در فراگرفتن اعمال حج يا نماز كوتاهى كرده باشد، نيابت او اشكال دارد؛ البتّه عذرهايى كه دراثناى حج پيش مى‌آيد مانع صحت نيابت نيست. همچنين اقدام شخص حاجى به قربانى در حال اختيار نيز شرط نيابت نمى‌باشد.

اگر اميد دارد كه عذرش مرتفع گردد، احتياط مستحب آن است كه تا آخرين فرصت صبر كند؛ اگر عذر برطرف نشد تيمّم كند؛ ولى اگر يقين دارد برطرف مى‌شود بايد صبر كند.

لازم است بقيّه اعمال خود را، مانند قربانى و تقصير، در روز عيد انجام دهد.

اوّل بنا بر احتیاط واجب بايد محرم به احرام حج شود سپس آن اعمال را بجا آورد و تجديد تلبيه و اعاده سعى بعد از انجام‌ آن اعمال لازم نيست.