تعیین ارشد اولاد به عنوان متولی بدون قید نسلا بعد نسل
من متولی موقوفه ای هستم که واقف در وقف نامه متولی را ارشد اولاد خود ذکر کرده است بدون قید نسلاً بعد نسل یا امثال این قیود، خواهشمندم به سؤالات ذیل پاسخ دهید: 1- بعد از فوت اوّلین متولی آیا ارشد بعدی از اولاد، متولی است؟ 2- عبارت «ارشد اولاد» مختص طبقه اول است یا شامل طبقات بعدی هم می شود؟ّ
1- در فرض سوال ارشد اولاد متولی که فوت کرده برای تولیت اولویت دارند. 2- این عبارت شامل همه طبقات می شود.
انصراف متولی و تعیین وکیل
هرگاه متولی موقوفه به عللی نتواند و یا نخواهد به تولیت خود ادامه دهد، آیا می تواند فردی امین و مدیر را به عنوان متولی یا وکیل خود تعیین نماید؟
تنها می تواند کسی را به عنوان وکیل انتخاب کند و تعیین تولیت در اینگونه موارد به دست حاکم شرع است.
تعیین متولی بعدی توسط متولی فعلی
هرگاه واقف فردی را به عنوان متولی معین نماید و پس از متولی، شیوه ی ادامه ی تولیت بر موقوفه را مسکوت گذاشته باشد تعیین متولی بعدی بر عهده کیست؟
در صورت سکوت نه واقف حق تعیین متولی بعدی را دارد و نه متولی بلکه باید از حاکم شرع اجازه بگیرند.
قطع شدن نسل متولّی مورد نظر واقف
واقف در وقف نامه خود متولّی را فرزند ذکور نسل بعد از نسل معرفی نموده است پس از اولین فرزند ذکور، فرزند ذکور دیگری وجود نداشته که طبق وقف نامه متولّی شود. در این صورت چه کسی متولی وقف خواهد بود؟
چنانچه نسل ذکور به کلّی منقطع شده و در نسل بعد هم ذکوری نیست و حتّی در وقف نامه ذکور از اناث نیز تصریح نشده باید به یکی از مجتهدین مراجعه شود تا متولّی برای وقف مزبور تعیین نماید.
تغییر در تولیت توسط واقف
وقتى باغى وقف گرديده و در اختيار ذكور و اناث قرار گرفته، آيا واقف مى‌تواند براى بار دوم و پس از گذشت مدت مثلا 11 سال مجدداً تغييرى در توليت آن ايجاد نمايد؟
هنگامى كه وقف تمام شود و متولّى در وقفنامه اوّليه تعيين شده باشد هيچ كس حتّى واقف نمى‌تواند آن را شرعاً تغيير دهد، مگر اين كه ثابت شود متولّى منصوص صلاحيّت ندارد، كه در اين صورت متولى جديد از سوى حاكم شرع تعيين مى‌شود.
خیانت کردن متولی در موقوفه
چنانچه متولی در اجرای وقف مرتکب خیانت شود چه حکمی دارد؟
هرگاه در اوقاف عمومى متولّى خيانت كند و عايدات آن را به مصرفى كه معيّن شده نرساند، حاكم شرع بايد متولّى امينى براى آن معيّن نمايد يا در كنار او بگذارد و اگر متولّى وقف خاص خيانت كند، حاكم شرع با موافقت طبقه موجود براى آنها متولّى تعيين، يا ضميمه مى‌كند.
تعیین متولی از سوی حاکم شرع پس از اعراض متولی منصوص
چنانچه واقف، توليت موقوفه را طىّ وقف‌نامه‌اى براى اشخاص معيّنى به ترتيب قرار دهد و افراد فوق از قبول توليت اعراض نمايند، آيا متولّى بعدى بايد از سوى واقف باشد، يا حاكم شرع او را تعيين مى‌كند؟
در صورتى كه متولّى منصوص توليت را نپذيرد و واقف براى اين حالت، شخص خاصّى را پيش بينى نكرده باشد حاكم شرع متولّى بعدى را تعيين مى كند.
