وصیت کسی که خودکشی کرده
وصیت کسی که خودکشی کرده یا بهقصد خودکشی ضربهای به خود وارد کرده چگونه است؟
كسى كه بهقصد خودكشى، مثلاً زخمى به خود زده يا مادّه سمّى خورده، اگر درباره اموال خود وصیت كند، سپس بميرد، وصیت او صحیح نیست.
كسى كه بهقصد خودكشى، مثلاً زخمى به خود زده يا مادّه سمّى خورده، اگر درباره اموال خود وصیت كند، سپس بميرد، وصیت او صحیح نیست.
درصورتیکه از عقل و هوش كافى برخوردار باشند وصیت آنها مانند افراد سالم در ثلث اموالشان صحيح است و فرقى بين بيمار و غير بيمار در اين قسمت نيست.
وصیتکننده بايد بالغ و عاقل باشد، ولى بچه دهسالهای كه خوب و بد را تميز مىدهد اگر براى كارهاى خير، مانند ساختن مسجد و مدرسه و بيمارستان، يا براى خويشاوندان خود وصیت مناسب و معقولى كند صحيح است و نيز بايد وصیتکننده سفيه نباشد و حاكم شرع او را از تصرّف در اموالش ممنوع نكرده باشد و از روى قصد و اختيار وصیت كند، نه از روى اكراه و اجبار.
او مىتواند در حال حيات خود جانى را عفو كند و نسبت به يك ثلث ديه نيز وصیت نمايد. امّا نسبت به وصاياى ديگر او، احتياط آن است كه ورثه (اگر صغير در ميان آنها نباشد) به آن عمل كنند.
هرگاه كسى در مرضى كه با آن مرض از دنيا برود درحالیکه کاملاً هوشیار باشد مقدارى از مالش را به كسى ببخشد و تحویل دهد و یا در معاملاتش تخفیفهای جزئی یا کلی برای مشتری قائل شود صحیح است؛ هرچند احتیاط مستحب آن است که در زائد بر ثلث، با ورثه مصالحه شود.
وصیت بیش از ثلث درهرحال جایز نیست.
هرگاه كسى وصیتهای متعدد براى كارهاى مختلف كند و ثلث او كفايت نكند، بايد به ترتيب آنچه در وصیت ذکرشده عمل كنند تا بهاندازه ثلث برسد و بقيّه وصیت باطل است (مگر اينكه ورثه اجازه دهند) امّا اگر در وصیت خود واجبات را هم ذكر كرده باشد مانند حج و خمس و زكات و مظالم اين قسمت از اصل مال برداشته مىشود و بقيّه از ثلث.
هرگاه در امور مالى باشد مطابق قاعده عدل و انصاف عمل مىشود، امّا اگر غیرمالی باشد (مثل تعيين محل دفن) متوسّل به قرعه مىشوند.
هرگاه در مرضى كه با آن از دنيا مىرود بگويد مقدارى به كسى بدهكار است چنانچه متّهم باشد كه براى ضرر زدن به ورثه اين اقرار را نموده است بايد آن را از ثلث او حساب كنند و اگر متّهم نباشد از اصل مال مىدهند.