اجاره دادن مال اجارهشده به دیگری
آیا میتوان مالی را که اجاره کرده به شخص دیگر اجاره دهد؟
خانه يا دکان يا چيز ديگرى را كه اجاره كرده نمىتواند به ديگرى اجاره دهد، مگر اينكه چنين حقّى به مستأجر دادهشده باشد.
خانه يا دکان يا چيز ديگرى را كه اجاره كرده نمىتواند به ديگرى اجاره دهد، مگر اينكه چنين حقّى به مستأجر دادهشده باشد.
تصرفات او در صورت عدم رضایت جایز نیست مگر در موارد ضرورت و اضطرار، آنهم به مقدار ضرورت و اضطرار.
درصورتیکه حاكم شرع مصلحت را در تعزير و حبس بداند مانعى ندارد؛ ضمناً مستأجر هم نبايد گرفتار عسر و حرج شديد باشد، در اين صورت بايد ضربالاجلی براى او تعيين كند.
هر یک از دو شریک میتواند سهم خود را به دیگرى اجاره دهد و شریک دیگر حقّ ممانعت ندارد، وگرنه ضامن است مگر اینکه سبب ضرر و زیانى برطرف مقابل شود.
اين اجاره جايز نيست و مالالاجاره حرام است.
نمیتواند به زيادتر از آن مبلغ اجاره دهد مگر اينكه كارى (مانند تعمير و سفيد كردن يا گذاردن قفسه و فرش) در آن انجام داده باشد تا مقدار اضافى در برابر آن قرار گيرد.
هرگاه كارگر يا كارمندى خود را در استخدام و اجاره ديگرى قرار دهد نمىتواند او را به استخدام و اجاره ديگرى درآورد، مگر اينكه ظاهر كلام يا عملش اين باشد كه مستأجر ازاینجهت آزاد است، در اين صورت چنانچه او را به زيادتر از آن مبلغ واگذار كند اشكال دارد ولى در غير خانه و مغازه و اجير اشكال ندارد.
هرگاه پيش از شروع مدّت اجاره ملك بهطوری خراب شود كه قابلاستفاده نباشد، يا قابلاستفادهاى كه در قرارداد گفتهاند، نباشد، اجاره باطل مىشود و پولى كه مستأجر به صاحبملک داده به او برمىگردد، ولى اگر بعد از گذشتن مقدارى از مدّت كه در آن قابلاستفاده بوده خراب شود، اجاره مدّتى كه باقىمانده است باطل مىشود.
اگر خانهای را كه مثلاً دو اتاق دارد اجاره دهد و يك اتاق آن خراب شود، چنانچه فوراً آن را بسازد و هيچ مقدار از استفاده آن از بين نرود اجاره باطل نمىشود و مستأجر هم حقّ فسخ ندارد، ولى اگر ساختن آن بهاندازهای طول بكشد كه مقدارى از استفاده مستأجر از بين برود اجاره نسبت به آن اتاق باطل مىشود و در بقيّه نيز حقّ فسخ دارد.
اگر خريدار نمیدانسته كه آن ملك را اجاره دادهاند، يا گمان میکرده مدّت اجاره كم است، پس از اطّلاع مىتواند معامله را فسخ كند.
چيزى را كه منفعتش مال انسان است، مثلاً آن را اجاره كرده، مىتوان عاريه داد، بهشرط اینکه حقّ واگذارى به ديگرى داشته باشد.