مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

دلیل این مسئله روایاتى است که از معصومین (علیهم‌السلام) رسیده که آیات را تخصیص می‌زند و تخصیص آیات ارث منحصر به این مورد نیست، بلکه این مطلب در موارد متعدّد در فقه شیعه و اهل سنّت دیده می‌شود. براى آگاهى بیشتر به جواهر الکلام جلد 39 مراجعه کنید

زوجه باید اثبات کند که طلاق در مرض موت واقع‌شده، وگرنه حق ندارد، ولى بهتر این است که با ورثه بر مبلغى مصالحه کنند.

زن و شوهر دائم باوجود هرکدام از طبقات سه‌گانه، از هم ارث می‌برند.

فقط از آن مقدار آبى که در حال مرگ شوهر در آن موجود است ارث می‌برد.

هرگاه زن دائمى‏ از دنيا برود چنانچه اولاد نداشته باشد نصف تمام مال او به‏ شوهر مى‏رسد و بقيّه را ورثه ديگر مى‏برند و اگر از آن شوهر يا از شوهر ديگرى اولاد داشته باشد یک‌چهارم تمام مال او به شوهرش مى‏رسد و بقيّه به وارثان ديگر.

هرگاه شوهر در حال بيمارى، همسرش را طلاق دهد و پيش از گذشتن يك سال (قمرى) از دنيا برود، زن با سه شرط از او ارث می‌برد: «اوّل» اين‏كه شوهر در همان مرض از دنيا برود. «دوم» اين‏كه زن بعد از طلاق و گذشتن عدّه، شوهر نكند. «سوم» آن‏كه طلاق به رضايت زن نباشد و اگر با رضايت او باشد، ارث بردنش مشكل است.

هرگاه شوهر در حال بيمارى، همسرش را طلاق دهد و پيش از گذشتن يك سال (قمرى) از دنيا برود، زن با سه شرط از او ارث می‌برد: «اوّل» اين‏كه شوهر در همان مرض از دنيا برود. «دوم» اين‏كه زن بعد از طلاق و گذشتن عدّه، شوهر نكند. «سوم» آن‏كه طلاق به رضايت زن نباشد و اگر با رضايت او باشد، ارث بردنش مشكل است.

یک‌چهارم اموال آن مرد (به‌غیراز زمين) به زوجه مسلمانش مى‌رسد و بقيّه تحويل حاكم شرع داده می‌شود.

لباس و زینت‌آلات و مانند آنها كه مرد براى همسرش مى‏گيرد مال همسر اوست، مگر اين‏كه ثابت شود كه قصد تمليك نكرده بلكه جنبه عاريتى داشته باشد.

فرزندانى كه از آن متولد مى‏شوند تمام حقوق فرزندى را دارند و از پدر و مادر و بستگان خود ارث‏ مى‏برند هرچند آن زن و شوهر از هم ارث‏ نمى‏برند.

چنانچه يقين داشته باشد كه مرد راست مى‏گويد و عقد موقّت خوانده است، عقد باطل است و زن و مرد از هم ارث‏ نمى‏برند ولى فرزندان آنها از آنها ارث‏ مى‏برند مگر اين‏كه مرد عالم بوده به بطلان عقد بوده باشد، كه در اين صورت فرزندان، تنها از زن ارث‏ مى‏برند نه از مرد و حدّ زنا بر مرد جارى می‌شود و درهرحال بايد مهرالمثل زن را بپردازد.

زوجه از چاه عميق ارث نمى‌برد؛ ولى از لوازم و متعلّقات و بناى آن ومقدار آب موجود در حال مرگ شوهر ارث می‌برد.