به قتل رساندن دیگری هنگام خواب
اگر فردى در کنار دیگرى بخوابد، و در هنگام خواب او را به قتل برساند، در صور زیر حکم مسأله چیست؟الف) در صورتى که احتمال مى داده به هنگام خواب او را به قتل مى رساند.ب) در صورتى که هیچ گونه احتمالى نمى داده است.ج) در صورتى که یقین داشته او را به قتل مى رساند، و به قصد قتل در کنارش خوابیده باشد.
در صورتى که یقین داشته، یا احتمال غالب مى داده که او را به قتل مى رساند، قتل عمد محسوب مى شود در غیر این صورت قتل شبه عمد است.
اجبار دیگری به انجام خودکشی
خانم الف، که از حُسن شهرت اخلاقى مناسبى برخوردار نبوده، توسّط برادرانش مورد ضرب و جرح قرار گرفته، که آثار آن بر جسد وى ملاحظه گردیده است. سپس با تهیّه مقدّمات، و آویختن طناب از دار، و اجبار وى به خودکشى، وى خود را حلق آویز مى نماید. آیا ضرب و جرح و فراهم نمودن شرایط به دار آویختن آن مرحومه، از مصادیق اکراه یا اجبار در قتل محسوب مى گردد؟ حکم شرعى اکراه یا اجبارکنندگان چیست؟
هرگاه ثابت بشود که اکراه در حدّى بوده که اقدام آن زن بر خودکشى به خاطر ترس از شکنجه هاى بیشترى انجام یافته، اکراه کننده گان در حکم قاتل عمد هستند.
مشارکت دو نفر در قتل یک نفر
نفر اوّل به وسیله سنگ ضربه اى بر سر مقتول وارد آورده، و او را به زمین انداخته است مضروب در حال مرگ بوده که همان شخص دوباره سنگى بر مى دارد تا به او بزند امّا نفر دوّم سنگ را از ضارب اوّل گرفته، و دو دستى ضربه اى بر سر مضروب وارد مى کند، و فرد مذکور بر اثر ضربه مغزى فوت مى کند. وکیل اولیاى دم در مورد ضربه دوّم هنگام طرح شکایت خود گفته: «ضربه دوّم آخرین رمق حیات را از متوفّى سلب نموده است.» 1-اگر فرضاً هر دو ضربه بر یک نقطه سر وارد شده باشد آیا قتل عمد است یا شبه عمد، و قاتل کدام نفر است؟2ـ آیا مادّه 217 قانون مجازات اسلامى که مى گوید: «هرگاه جراحتى که نفر اوّل وارد کرده، مجروح را در حکم مرده قرار داده، و تنها آخرین رمق حیات در او باقى بماند، و در این حال دیگرى کارى انجام دهد که به حیات او پایان بخشد، اوّلى قصاص مى شود و دوّمى تنها دیه جنایت بر مرده را مى پردازد.» در این مورد صدق مى کند؟
1. این دو ضربه خواه بر یک نقطه وارده شده باشد یا دو نقطه، قتل عمد است. و هر دو مشترکاً قاتل محسوب مى شوند.2. آنچه را در بالا ذکر کرده اید مشمول آن مادّه نیست; مگر این که واقعاً نفر اوّل کار او را تمام کرده باشد.
کشته شدن کودک در خصومت بین چند نفر
عدّه اى از روى خصومت به سوى یکدیگر تیراندازى کرده اند پسر بچّه 12 ساله اى، که از آنجا عبور مى کرد، به واسطه تیر شخص معیّنى به قتل رسد حال حکم چیست؟
در صورتى که آن بچّه را دیده و در عین حال به سوى او تیر اندازى کرده، قتل عمد است; هر چند قصد کشتن خصوص او را نداشته باشد. و در صورتى که توافق بر دیه کنند، تمام دیه بر عهده قاتل است.
کشته شدن سهوی کار آموز توسط مسئول
مسؤول برگزارى اردو، اسلحه کلاشینکف خود را بدون خشاب و فشنگ در اختیار دیگر اعضا قرار مى داده در همین اثنا که اسلحه دست یکى از اعضا بوده، وى متأسفانه بدون اطّلاع مسؤول اردو یک فشنگ جنگى که از قبل همراه خود داشته را داخل اسلحه به نحوى جاى مى دهد که اسلحه آماده شلیک مى گردد. به ناگاه ترقّه اى صوتى در کنار مسؤول برگزارى اردو منفجر مى گردد، ایشان جهت برقرارى نظم اسلحه را از دست فرد مزبور گرفته، خشابى را که نزد خود داشته به روى اسلحه سوار کرده، اسلحه را از ضامن خارج نموده، ولی هنوز مسلّح نکرده، که اشتباهاً دست وى به روى ماشه رفته و موجب شلیک و اصابت گلوله به یک نوجوان مى گردد و علیرغم سعى و تلاش تیم پزشکى، مصدوم فوت مى نماید با توجّه به توضیحات بالا چه کسى ضامن است؟
ظاهر این است که هر دو مشترکاً در برابر دیه ضامن هستند، و براى تعیین مقدار مسوولیّت هر کدام باید نظر کارشناسان متعهّد را بدست آورند. و در صورت شک، احتیاط آن است که این دو نفر با هم مصالحه کنند، و در هر حال این قتل جزء قتل خطا نیست; بلکه شبه عمد است.
فوت به علت ترس از اصابت چاقو و مانند آن
اگر فرد الف به قصد قتل چاقویی به سمت فرد ب پرتاب کند ولی چاقو به فرد ب برخورد نکند اما بر اثر ترس از اصابت چاقو بمیرد ایا فرد الف مرتکب قتل شده است یا خیر؟ و چه نوع قتلی؟
اگر عامل مرگ فقط ترس از اصابت چاقو بوده و بیماری خاصی نداشته قتل شبه عمد محسوب می شود.
کشته شدن در تصادف رانندگی
اگر در جریان تصادف رانندگى مقتول مقصّر شناخته شود آیا باز نسبت به راننده خطاء در قتل محسوب است که دیه مقتول برعاقله راننده واجب گردد؟
در تصادف رانندگى قتل خطا نیست، اگر راننده مقصّر باشد شبه عمد است اگر عابر مقصّر باشد مثل این که خود را به زیر ماشین انداخته هیچ دیه اى وجود ندارد و اگر قتل مستند به هر دو باشد دیه از راننده به نسبت گرفته مى شود.
قصاص کسی که خبر کذب او منجر به فوت دیگری شده
شخصى داراى ناراحتى قلبى بوده است، دوستش به قصد شوخى از طریق تلفن خبر دروغین مرگ فرزندش را به او مى دهد او هم سکته قلبى کرده و مى میرد، حکم مسأله چیست؟
اگر یقین داشته باشد که بر اثر خبر دادن او سکته کرده، باید دیه او را بپردازد و اگر مى دانسته که طرف بیمارى قلبى دارد و چنین خبرى براى بیمارى قلبى غالباً کشنده است، بعید نیست حکم قصاص درباره او جارى شود.
مجازات شهادت دروغ که منجر به اعدام فرد بیگناه شده
کسی در یک شهادت دروغین در دادگاه باعث اعدام یک نفر بیگناه می شود حکم آن شخص چیست؟
اگر عمدا باشد حکم قصاص بر او جاری می شود.
مجازات قضاوت ناحقی که موجب اعدام فرد بیگناه شده
حکم قاضی که به ناحق قضاوت می کند چیست؟ اگر باعث مرگ یک بی گناه شود .
در صورتی که متعمد باشد حکم قصاص دارد.