اوّلا این مساله اجماعى است، و روایت معتبرى دارد. ثانیاً: مساواتى در میان عاقل و مجنون نیست، به همین دلیل جایز نیست عاقل را به خاطر قتل مجنون قصاص کرد; ولى دیه ثابت است.
هرگاه مالى را از بچه يا ديوانهاى غصب كند، بايد آن را به ولىّ او بازگرداند و اگر به دست آن بچه يا ديوانه دهد و از بين برود ضامن است.
نيابت مزبور كفايت نمى‌كند و شخص اوّل همچنان در احرام باقى است و پولى كه خرج شده از جيب كسى كه خرج كرده رفته و نمى‌تواند از ولی مجنون بگيرد، ولى چنانچه او را فريب داده باشد، مثلاً كسى گفته باشد شما اين كار را انجام دهيد من اجرت آن را از ولی او مى‌گيرم و به شما مى‌دهم، در اين صورت مى‌تواند از همين شخص بگيرد و احتياط آن است كه ولی مجنون براى او نايب بگيرد كه بقيّه اعمالش را انجام دهند.
مجنون تكليفى ندارد و احرام بر او واجب نيست؛ و اگر بدون احرام وارد مکه شود اشكالى ندارد.
چنین کسى در حکم مجنون ادوارى است که در دوره افاقه، احکام عاقل بر او جارى می‌شود.
در مواردى كه ولی و قيّم عرفا بايد آن‌ها را از اين امور محافظت كنند، در صورت كوتاهى كردن ضامن هستند.
ظاهر این است که نفقه بر پدر است و اگر مهر نقدى باشد آن‌هم بر پدر است و درصورتی‌که بر ذمه زوج باشد می‌توان انتظار بهبودى مجنون را کشید و اگر بهبود نمی‌یابد بر عهده پدر است.
آرى دیه بر عاقله است، ولى سهمى از آن به صغیر یا مجنون نمی‌رسد.
در مورد مجنون خمس به مال او تعلّق نمی‌گیرد; ولى مجنون ادوارى در آن زمانى که عاقل است باید خمسش را بپردازد و امّا سفیه اداى خمس مالش با ولی اوست.
روزه‌هايى كه در حال جنون به‌جا نياورده، بعد از عاقل شدن لازم نيست قضا كند.
اگر مجنون محرم شود و در وقت درك مشعرالحرام عاقل گردد، حج او صحيح است؛ امّا احتياط واجب آن است كه چنانچه پس‌ازآن مستطيع شود دوباره حجةالاسلام را به‌جا آورد.
اگر مجنون ادواری بتواند اعمال حج را درحالی‌که عاقل است (دور افاقه) بجاى آورد لازم است اين كار را انجام دهد؛ و هر عملی که نمی‌تواند انجام دهد نائب بگیرند.
