مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چنانچه از يافتن صاحبش مأيوس شده ايد آن را بفروشيد و آنچه را خرج آن كرده ايد برداريد و باقيمانده پول آن را صدقه دهيد و مى توانيد خودتان آن را خريدارى كنيد. و در مورد گاو و گوساله هايى كه تلف شده اند چنانچه در نگهدارى آنها قصور و كوتاهى نكرده ايد ضامن نيستيد.

اگر استخدام به اذن ولی و مطابق مصلحت و توان کودک بوده و کوتاهى در حفظ کودک نشده و حادثه اتفاقى بوده، هیچ‌کس ضامن نیست و درصورتی‌که بدون اجازه ولی بوده یا در حفظ او کوتاهى شده است، استخدام‌کننده ضامن دیه است.

دستيار مسئول است; مگر اينكه تخلّف استاد از وعده‌اش سبب اين مشكل شده باشد كه در اين صورت هرچند دستيار مقصّر است، ولى می‌تواند خسارتى را كه پرداخته از استاد كه او را مغرور ساخته (فريب داده) بگيرد.

درصورتی‌که تأثیر اغواکننده به‌گونه‌ای بوده که اختیار را از اغوا شونده سلب کرده است بر عهده اوست و اگر هر دو مؤثر بوده‌اند تقسیم می‌شود ولی اگر اغوا شونده به اختیار خودش این کار را کرده است به‌حکم مباشرت در قتل دیه کلاً بر عهده اوست.

اگر ضمانت به خواهش بدهكار صورت گرفته باشد هر وقت ضامن بدهى را داد مى‏تواند آن را از بدهكار سابق بگيرد.

با توجه به اینکه شخص متقاضی وام در آستانه بدهکاری قرار دارد ضمانت از وی صحیح است.

طبيب و جرّاح براى اين‏كه در مقابل خطا و اشتباهى كه مرتكب مى‏شوند ضامن نباشند مى‏توانند به مريض يا ولی او بگويند كه اگر ضررى بدون توجّه به مريض برسد ضامن نيستند و آنها قبول كنند، در چنين صورتى اگر دقّت و احتياط لازم را بكند و به مريض ضررى برسد، يا بميرد طبيب و جرّاح ضامن نيستند.

كفايت نمى‌كند و پول بر عهده كسى است كه آن را هزينه كرده است؛ مگر این‌که كسى او را فريب داده باشد كه از فریب‌دهنده مى‌گيرد.

در مصالحه، باید دو طرف حساب باهم مصالحه کنند و داماد نمی تواند از طرف پدر مصالحه را انجام دهد؛ ولی انتقال ذمّه یا تضمین آن راه‌حل مناسبی است به این صورت که در نقل ذمّه به ذمّه، بدهی فرد دیگری را بر ذمّه خود می‌گیرد؛ مانند جایی که فردی به طلبکار مراجعه می کند و می گوید بدهی فلان شخص بر عهده من است و طلبکار نیز قبول می¬کند. در اینجا بدهی منتقل می شود و شخص ثالث هم نمی تواند در آینده برای دریافت بدهی به بدهکار مراجعه کند؛ و یا ضمن ذمّه به ذمّه است؛ مانند غالب ضمان های امروزی که اگر بدهکار بدهی پرداخت نکرد، ضامن باید پرداخت کند. در این صورت، بدهی منتقل نمی شود و بدهکار مدیون است و اگر از ضامن بگیرند، ضامن می تواند خسارت را از بدهکار طلب کند و در نظر داشته باشید در هر دو صورت نقل یا ضمن ذمّه به ذمّه قبول طلبکار شرط است.در این مسئله نیز داماد می تواند بدهی پدر را یا به ذمّه خود منتقل کند و یا تضمین نماید که با قبول زوجه صحیح است.

هرگاه کسی چيزى را به عاريه بگیرد و آن چیز تلف شود عاریه گیرنده ضامن نيست، مگر اين‏كه:‌  در حفظ آن كوتاهى كرده باشد.  عاريه‏ دهنده شرط ضمان كرده باشد  چيزى را كه عاريه كرده طلا و نقره يا زینت‌آلات ساخته‌شده از آن‌ها باشد،بنابراین در اين سه صورت اگر تلف شود، ضامن است و بايد عوض آن را بدهد.‌

درصورتی‌که شرط کرده باید به‌شرط عمل کند.

معمولاً جدا كردن نخ ها به طور سالم امكان پذير نيست و از اين جهت نخ ها جزء تالف (اموال تلف شده) محسوبمى شود، و بايد مثل يا قيمت آن را به مالك پرداخت كند و در اين صورت تصرّف در آن جايز است. و در مورد اشياى ديگر، هرگاه در نظر عرف تالف محسوب شود پرداختن مثل (در صورتى كه مثلى باشد) يا قيمت آن لازم است و در غير اين صورت بايد خود آن را پرداخت كند. و در صورتى كه بازگرداندن خود آن سبب تخريب ساختمان مى شود، دراينجا نيز جزء تالف محسوب مى شود.