مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

۱. جايز نيست.۲. اگر احتمال آن قوى باشد مشكل است.۳. اشكالى ندارد.۴. تنها درصورتی‌که ضرر ضعيف باشد می‌تواند اقدام كند.۵. اگر آزمایش‌ها، جزئى از معالجه بيمار يا مقدّمه درمان او باشد مانعى ندارد; در غير اين صورت نياز به اجازه دارد.۶. درصورتی‌که نجات جان مسلمانان بستگى به آزمايش روى اين شخص داشته باشد و اين شخص راضى باشد اشكالى ندارد.

دستيار مسئول است; مگر اينكه تخلّف استاد از وعده‌اش سبب اين مشكل شده باشد كه در اين صورت هرچند دستيار مقصّر است، ولى می‌تواند خسارتى را كه پرداخته از استاد كه او را مغرور ساخته (فريب داده) بگيرد.

جايز نيست، مگر به اجازه مسئولان بيمارستان، با در نظر گرفتن مصالح مجموعه.

درصورتی‌که درآمد ساليانه آن‌ها بيش از هزینه‌ها و مخارج ساليانه باشد، بايد هرسال در همان تاريخ خمس اضافه درآمد را بپردازند.

مانعى ندارد.

باید اطلاع دهند.

او بايد به وظيفه خود عمل كند و كارى به ديگران نداشته باشد.

استفاده از داروهايى كه خطر مرگ يا بیماری‌های مختلف دارد جايز نيست، مخصوصاً با عدم اطّلاع بيمار؛ و استفاده از داروهاى بی‌اثر اگر جنبه درمانى، هرچند از طريق تلقين داشته باشد، در فرض نبودن داروهاى واقعى مانعى ندارد.

بايد طبيب بررسى لازم را به عمل آورد و با اطبّاى ديگر در صورت امكان مشورت كند و آن روشى كه بهتر به نظر می‌رسد برگزيند.

در مورد گياهان اشكالى ندارد؛ و در مورد حيوانات، هرگاه تحقيقات براى منظور مهمی باشد جايز است.

در اين صورت كه ضرورت نيست بايد به‌صورت معقولى تمرّد كند، مگر اينكه معاينه بيمار غير هم‌جنس براى تكميل تحصيلات پزشكى لازم باشد، كه در اين صورت جايز است.

الف): اين كار ممكن است ذاتاً اشكالى نداشته باشد; ولى با توجّه به عوارض نامطلوب فراوان اجتماعى و اخلاقى كه بر آن مترتّب می‌شود، شرعاً مجاز نيست; بعلاوه، اگر مستلزم نظر و لمس حرام به هنگام كشت سلول مشابه در رحم انسان گردد، از اين نظر اشكال ديگرى متوجّه آن می‌شود.ب): اشكالى ندارد، مشروط بر اينكه مستلزم كار حرام خاصی نبوده باشد.ج): تشرّف چنين انسانى به دين اسلام بی‌مانع است.د): اشكالى ندارد; انسانى است همانند ساير انسان‌ها.ه): ازدواج و نكاح او با هركس جز محارم، يعنى كسى كه سلول از او گرفته‌شده، يا در رحم او پيوند زده‌شده، بی‌مانع است.و): چنين موجودى از كسى ارث نمی‌برد; همانند فرزندان رضاعى كه محرم هستند و ارث نمی‌برند.ز): آرى، از اين نظر فرقى با ساير انسان‌ها ندارد.