تزریق آمپول به جنس مخالف
تزريق آمپول به جنس مخالف چه حكمى دارد؟
در غير صورت ضرورت جايز نيست.
نماز و روزه پرستار مسافر
براى پرستارانى كه مأموریت دارند همراه بيمار به شهرستانهای همجوار سفر كنند، گاه اتفاق مىافتد كه در یک هفته ده بار اعزام میشوند و گاه ممكن است در یک هفته اصلاً اعزام نشوند. نماز و روزه چنين پرستارانى چه حكمى دارد؟
اگر بيشتر هفتهها اعزام میشوند و اعزام بهطور مكرّر است، نماز و روزه آنها تمام است. در غير اين صورت شكسته است.
تحمل ضرر به خاطر جلوگیری از گناه
در مواردى كه راديولوژى يا سونوگرافى شلوغ است، اگر متصدّيان براى انجام خدمات منتظر پوشيدن لباس نفر قبلى باشند متضرّر میشوند، لذا قبل از اينكه فردى كاملاً لباس بپوشد. نفر بعد بايد آماده شود. در اين مواقع مشتريان چشمشان به بدن يا موى نامحرم مىافتد; چنين وضعیتی ازنظر شرعى چه حكمى دارد؟ آيا متصدّيان بايد ضرر را متقبّل شوند تا گناه براى ديگران اتّفاق نيافتد؟
براى حفظ ارزشهای اسلامى گاه بايد ضررهايى را متحمّل شد.
تعزیر پزشک در اثر کوتاهی
جوانی به هنگام دعوا چاقو کشیده و در شکم جوان ۲۲ سالهای فروکرده است (در حدود ۵ الی ۶ سانتیمتر) جوان مجروح را به بیمارستان بردند به گمان اینکه زخم سطحی است و چیز مهمی نیست جراحت را باز نکردند و منجر به فوت او شد. بعدا معلوم شد چاقو به طحال او سرایت کرده است و اطبا کوتاهی کردهاند و اگر باز میکردند راه نجات وجود داشت بعضی از قضات آن را جزو قتل عمد دانستهاند و بعضی تردید دارند. حکم اطبایی که به گواهی پزشک قانونی در این مورد کوتاهی کردهاند را بیان فرمایید. در فرض فوق اگر جوان در اثر سقوط از بلندی بدون دخالت فرد خاصی دچار ضایعه شده و پزشک متوجه نشده باشد، آیا پزشک ضامن است یا خیر؟
درصورتیکه واقعاً کوتاهی کردهاند تعزیر دارند. ضامن نیست ولی در صورت کوتاهی تعزیر دارد.
رفت و آمد پرسنل بیمارستان به محل معاینه بیمار
در مراكز بيمارستانى، يا مطب، يا راديولوژى، يا سونوگرافى، كه بعضاً بيمار بايد بخشى يا همه بدن خود را عريان نمايد، رفت و آمد پرسنل امرى عادّى است و معمولاً چشمشان به بدن نامحرم مىافتد؛ آيا اين رفت و آمدها، كه گاه ضرورى و گاه ربطى به بيمار ندارد، جايز است؟
جز در موارد ضرورت جايز نيست.
غیر همجنس بودن تکنسین اتاق عمل
بیهوش ساختن بيمار و كنترل علائم حياتى وى در اتاق عمل، معمولاً توسّط کارکنان مرد انجام میگیرد و تا پايان عمل جرّاحى آنچه در معرض ديد پزشك جرّاح است، معمولاً در معرض ديد کارکنان اتاق عمل و گروه بيهوشى نيز هست. آيا مشاهده بدن بيمار غير همجنس توسّط اين افراد جايز است؟
در صورت ضرورت اشكال ندارد.
تطهیر عورت شخص بیمار توسط پرستار
آيا میتوان بيمارى كه امكان تطهير عورتين وى توسّط خودش وجود ندارد را تطهير كرد؟
چنانچه مستلزم نگاه و لمس نباشد، يا اينكه بهوسیله همسرش انجام گيرد اشكالى ندارد. در غير اين صورت تنها در موارد ضرورت جايز است.
معیار اولویت رسیدگی به بیماران اورژانسی
انتخاب اولویت در رسيدگى به چند بيمار كه همگى به اقدامات اورژانس نياز دارند بر چه اساسى است؟ آيا تنها معيار، رسيدگى به حال بيمار بدحالتر است، يا اينكه شخصیت حقوقى و حقيقى افراد باعث تقديم یک نفربر ديگرى میشود. مثلاً رسيدگى بهجان یک پزشك يا مهندس تحصیلکرده كه براى جامعه مفيدتر است با یک كارگر ساده يكسان است؟ يا مثلاً رسيدگى به یک فرد معتاد به هروئين كه تصادف كرده، با یک فرد مؤثر در جامعه مساوى است؟
اگر حال يكى خطرناکتر است اولویت دارد و هرگاه ازنظر وضع پزشكى در شرايط مساوى باشند رعايت اولویتهای اجتماعى و اخلاقى بهتر است.
کوتاهی در معالجه بیمار سوختگی شدید و فوت او
شخصى در اثر سوختگى به بيمارستان منتقل میشود و پزشك معالج در انجام معالجه كوتاهى میکند و شخص مصدوم فوت میکند. پزشكى قانونى اعلام میکند: «ميزان سوختگى به حدّى بوده كه درنهایت منتهى به فوت میشده، هرچند سهلانگاری پزشك باعث گرديده كه بيمار زودتر فوت كند» آيا در فرض سؤال پزشك ضامن است؟
پزشك گناه كرده و بايد تعزير شود.
خسارت و نقص ایجادشده به خاطر زایمان
خانمى به هنگام زايمان طبيعى و در زمان خروج جنين، دچار پارگى مقعد و درنتیجه بیاختیاری مدفوع شده است. به علّت عدمتشخیص دكتر زايمان و درنتیجه ترميم نشدن بهموقع، نقص مذكور بهخوبی ترميم نشده و در حال حاضر ۴۰ تا ۵۰ درصد بیاختیاری دارد. آيا دكتر زايمان ضامن است و بايستى ديه نقص ایجادشده را بپردازد؟ يا به علّت عدمتشخیص و اطلاع ندادن به پزشك مسئول شيفت، فقط تعزير میشود؟
درصورتیکه در مسئله زايمان خلافى از عامل (دكتر زايمان) سر نزده و سهلانگاری و کوتاهی نکرده، ضامن نيست.
عدم ضمان جراح به خاطر خطای بدون تقصیر
لطفاً به دو سؤال زير پاسخ دهيد:الف) اگر پزشك در امور غير درمانى مانند جرّاحى بينى و صورت براى زيبايى اقدام نمايد و قبل از عمل جرّاحى برائت اخذ كند و مشخص شود كه دكتر خطايى در جرّاحى داشته، آيا ضامن خواهد بود؟ب) اگر پزشك مقصّر نبود و اذن در جراحى داشت و خطا كرد، آيا ضامن است؟
الف) چنانچه خطاى او از روى تقصير نبوده ضامن نيست.ب) هرگاه قبلاً برائت جسته و كوتاهى نكرده امّا خطا كرده ضامن نيست.