حکم استفاده از امکانات مسجد برای مراسم ختم
استفاده از امکانات مسجد، اعم از ظروف آشپزخانه و مانند آن، در مراسم ختم افراد (چه در داخل مسجد و چه در بیرون مسجد) چه حکمى دارد؟
جایز نیست; مگر اینکه نظر واقفین عام بوده باشد، یا عرف محل چنین اقتضا کند.
جایز نیست; مگر اینکه نظر واقفین عام بوده باشد، یا عرف محل چنین اقتضا کند.
نگاه کردن به عورت میت حرام است ولى غسل را باطل نمىكند.
مستحب است بعد از مرگ دهان میت را رویهم بگذارند كه باز نماند، چشمها و چانه میت را ببندند، دستوپاى او را صافکرده و پارچهاى روى او بيندازند، براى تشییعجنازه او مؤمنين را خبر كنند تا وقتى از محل مردن حركت ندادهاند روبهقبله باشد و در دفن او عجله نمايند، ولى اگر يقين به مرگ او ندارند، بايد صبر كنند تا کاملاً معلوم شود.
تقاضاى عفو و بخشش و انجام اعمال خیر براى همه مسلمانان هرچند که گناهکار باشند جایز است.
غسل دادن میّت مسلمان و کفن کردن او واجب است ولى دو گروه از این حکم مستثنا هستند: اوّل: «شهیدان راه خدا» یعنى کسانى که در میدان جهاد در راه اسلام، همراه پیامبر (صلیالله علیه وآله) یا امام معصوم (علیهالسلام) یا نایب خاص او کشتهشدهاند، همچنین کسانى که در حال غیبت امام زمان (ارواحنا فداه) براى دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته میشوند، خواه مرد باشند، یا زن، بزرگ باشند و یا کودک، در اینگونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نیست، بلکه باید آنها را باهمان لباسهایشان بعد از خواندن نماز دفن کنند. دوّم: کسانى که قتل آنها بهعنوان قصاص یا حدّ شرعى واجب شده است و حاکم شرع به آنها دستور میدهد مراسم غسل میّت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق رساله علمیّه به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمتهای سهگانه کفن را یعنى لنگ و پیراهن را میپوشند و مانند میّت حنوط میکنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آنها میپوشانند و نماز بر آنها خوانده و به همان حال دفنشان میکنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند، حتّى اگر براثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.
اگر میت زن حامله باشد و هنوز بچه در شكم او زنده است و يا احتمال زندهبودن او را بدهند، بايد پهلوى چپ او را بشكافند و طفل را بيرون آورند، سپس پهلو را بدوزند و چنانچه دسترسى به اهل اطّلاع بوده باشد اين كار را زير نظر آنها انجام دهند.
غسل، كفن، نماز و دفن میّت مسلمان واجب كفائى است؛ يعنى اگر بعضى انجام دهند، از ديگران ساقط میشود و چنانچه هیچکس انجام ندهد، همه معصيت کردهاند و در اين مسئله تفاوتى ميان فرقههای مختلف مسلمانان نيست.
در اینگونه موارد مبلغ مختصرى که جوابگوى آن تصرّف باشد براى صغیر در نظر بگیرید و هزینه او کنید؛ در این صورت تصرفات فوق جایز است.
در جنگهای امروز كه میدانهای جنگ وسعت دارد و گاه كيلومترها يا فرسخها مسافت را در برمیگیرد و گلولههاى دشمن و مانند آن تا مسافت زيادى مىرسد، تمام اين صحنه كه مركز تجمّع سربازان است ميدان جنگ محسوب میشود، ولى اگر دشمن بهوسیله بمباران افرادى را دور از جبهههاى جنگ به قتل برساند (حکم عدم وجوب غسل و کفن) در مورد آنها جارى نيست.
در فرض سؤال، نمیتواند به سایر ورثه رجوع کند؛ مگر اینکه با توافق آنها این کار را کرده باشد و در این صورت باید طبق توافق عمل شود
براى غسل و كفن و نماز و دفن میّت بايد از ولی او اجازه بگيرند، شوهر نسبت به زن خود از همه اَوْلىاست، سپس كسانى كه از میّت ارث میبرند به ترتيبى كه در ارث بیانشده، ولايت بر میّت دارند و چنانچه در يك طبقه وارث مرد و زن باشند، احتياط واجب اين است از هر دو اجازه بگيرند.