وجوب فوری حج
آیا حج واجب فوری است؟
حج، واجب فورى است؛ يعنى واجب است كه در نخستين سال استطاعت آن را بجا آورد و تأخیر آن بدون عذر جايز نيست و در صورت تأخیر، بايد در سال بعد انجام دهد.
حج، واجب فورى است؛ يعنى واجب است كه در نخستين سال استطاعت آن را بجا آورد و تأخیر آن بدون عذر جايز نيست و در صورت تأخیر، بايد در سال بعد انجام دهد.
هرگاه شخصى مستطيع شود و انجام حج متوقف بر مقدماتی، مثل تهيّه اسباب و لوازم سفر باشد، تهيّه آن مقدمات، بهگونهای كه بتواند در همان سال حج را بجا آورد، واجب است و در صورت حصول استطاعت، چنانچه راه منحصر به نامنویسی براى چند سال بعد باشد آن نيز واجب است.
«حج» در تمام عمر یکبار بر همهکسانی كه داراى شرايط زير باشند، واجب است:1 ـ بالغ بودن 2 ـ عاقل بودن 3 ـ با انجام حج، عمل واجب ديگرى كه مهمتر از حج است ترك نشود يا كار حرامى كه اهمیتش در شرع بيشتر است بجا نياورد. 4 ـ استطاعت.
یکی از شرایط وجوب حج (حجةالاسلام) بلوغ است؛ بنابراين، اگر شخصِ غير بالغ موفّق بر انجام مناسك حج شود، حج او صحيح است، ولى كفايت از حج واجب (حجةالاسلام) نمىكند؛ يعنى اگر بعد از بلوغ مستطيع شد، بايد دوباره حج را بجا آورد.
هرگاه كودك مميّزى براى حج مُحرم شود و در مشعرالحرام يا قبل از آن به سنّ بلوغ برسد، حج او صحيح است؛ ولى بنا بر احتياط واجب، كفايت از حج واجب نمىكند.
مادام كه يقين به مميّز بودن او نداشته باشد احكام غير تمييز بر او جارى مىشود.
كسى كه تصوّر مىكرده بالغ نشده و بدینجهت به هنگام تشرّف به حج، نيّت حج مستحبی كرده و بعد معلوم شده كه بالغ بوده، حج او كفايت از حج واجب مىكند؛ همانگونه كه اگر قصدِ وظيفه فعلیه كرده و آن را اشتباهاً بر حج استحبابى تطبيق داده، كفايت از حجةالاسلام مىكند. همچنين درصورتیکه قصد مأمور به (وظيفه) واقعى را داشته است.
رفتن به حج براى كودك مميّز مستحب است و حج او، حتّى بدون اجازه ولیاش، صحيح مىباشد، امّا اگر در اموال خود تصرّف مىكند بايد به اذن ولی باشد.
اگر كودك نابالغ قبل از احرام عمره تمتّع بالغ گردد، حج وى حجةالاسلام محسوب مىشود و كافى است كه از همان محل مستطيع باشد؛ ولى اگر بعد از احرام بالغ گردد، بنا بر احتیاط واجب از حجةالاسلام كفايت نمىكند.
یکی از شرایط وجوب حج (حجةالاسلام) عقل است؛ بنابراين، بر شخص ديوانه حج واجب نيست.
اگر مجنون محرم شود و در وقت درك مشعرالحرام عاقل گردد، حج او صحيح است؛ امّا احتياط واجب آن است كه چنانچه پسازآن مستطيع شود دوباره حجةالاسلام را بهجا آورد.
اگر مجنون ادواری بتواند اعمال حج را درحالیکه عاقل است (دور افاقه) بجاى آورد لازم است اين كار را انجام دهد؛ و هر عملی که نمیتواند انجام دهد نائب بگیرند.