مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که سال اوّل استطاعت اوست حج بر او واجب نشده و لازم نيست براى او نايب بگيرند و اگر عاقل شد بايد به وظايف خود عمل كند و چنانچه وقت گذشته لااقل اعمال عمره مفرده را بجا آورد تا از احرام خارج شود و اگر قبلاً مستطيع بوده بايد در سال‌های بعد در صورت امكان خودش و اگر نمى‌تواند نايبش حج را بجا آورد.

در صورتی که بنام او بزند و تحویل دهد تملیک محسوب می شود.‌

نيابت مزبور كفايت نمى‌كند و شخص اوّل همچنان در احرام باقى است و پولى كه خرج شده از جيب كسى كه خرج كرده رفته و نمى‌تواند از ولی مجنون بگيرد، ولى چنانچه او را فريب داده باشد، مثلاً كسى گفته باشد شما اين كار را انجام دهيد من اجرت آن را از ولی او مى‌گيرم و به شما مى‌دهم، در اين صورت مى‌تواند از همين شخص بگيرد و احتياط آن است كه ولی مجنون براى او نايب بگيرد كه بقيّه اعمالش را انجام دهند.

در استطاعت براى حج، علاوه برداشتن هزينه رفت‌وبرگشت، داشتن ضروریات زندگى و آنچه در گذران زندگى به آن نياز دارد نيز شرط است؛ مثل خانه مسكونى (ملكى يا اجاره‌اى یا وقفی و مانند آن)، اثاث خانه، وسيله سوارى و مانند آن؛ البتّه در حدّى كه مناسب شأن او باشد و چنانچه عين آن‌ها را ندارد، پول يا معادل قيمت آن را داشته باشد.

1- این کار نیز اشکال دارد و خالی ازخطر و ضرر نیست.‌ 2- برای کسانی که خارج از ایران زندگی می کنند اشکالی ندارد.‌

در صورت خوف ضرر نباید برود ولی اگر سالم برگشته اند کفایت از حج واجبش می کند.‌

اگر تنها وعده بوده، اداى آن واجب نيست؛ امّا بدون شك عمل به آن مستحب مؤكّد است، ولى چنانچه آن را جزئى از مهريّه قرار داده‌اید، يا شرط ضمن العقد بوده، بايد به آن عمل كنيد.

حق‌الناس در اینجا مقدّم است، ولى حج بر ذمّه‌اش باقى مى‌ماند.

در فرض استطاعت بخشش او از نظر تکلیفی جایز نبوده ولی اگر بخشیده باشد هر چند کار حرامی کرده ولی بخشش صحیح است.‌

البتّه انجام كارهاى خير بسيار خوب است، ولى مستطيع بايد به حج برود و صرف پول حج در موارد مذكور كفايت از حج واجب نمى‌كند و اگر چنين كند و از استطاعت خارج شود، بايد به هر شكل ممكن، هرچند با قرض كردن، به حج برود.

اگر با پول تریاک مستطیع شده، مستطیع نیست ولی اگر با پول حلال مستطیع شده و با این پول به حج رفته، حجش صحیح است.

اگر حج خود را به‌طور صحيح انجام داده، وجهى براى اعاده آن نيست، ولى اگر شکی در آن دارد، تكرار آن به‌قصد ما فى الذمّه مانعى ندارد.