اعاده لازم نيست.
اگر زن مستطيع است نمى‌تواند نوبت خود را به شوهرش بدهد، ولى اگر چنين كند، حج شوهرش صحيح است؛ هرچند زن گناه كرده و حج بر ذمّه او باقى مى‌ماند.
اگر تنها وعده بوده، اداى آن واجب نيست؛ امّا بدون شك عمل به آن مستحب مؤكّد است، ولى چنانچه آن را جزئى از مهريّه قرار داده‌اید، يا شرط ضمن العقد بوده، بايد به آن عمل كنيد.
مى‌تواند قصد ما فى الذمّه كند (قصد مى‌كند كه آنچه را بر ذمّه اوست انجام دهد) و مى‌تواند قصد حج واجب احتياطى نمايد.
اگر حج خود را به‌طور صحيح انجام داده، وجهى براى اعاده آن نيست، ولى اگر شکی در آن دارد، تكرار آن به‌قصد ما فى الذمّه مانعى ندارد.
استجازه كردن لازم نيست؛ ولى اگر استجازه كند و اجازه دهند و ساير شرايط را داشته باشد مستطيع مى‌شود و در فرض عدم استجازه اگر برود صحيح است ولى كار خلافى كرده است.
جايز نيست با مال حرام، يا مالى كه خمس آن را نداده، حج بجا آورد و اگر لباس احرام و طواف وسعى و پول قربانى و اجرت چادر و فرشی كه بر آن وقوف به عرفات و منى مى‌كند حرام باشد، مرتكب كار حرامی‌شده است.
اگر با پول تریاک مستطیع شده، مستطیع نیست ولی اگر با پول حلال مستطیع شده و با این پول به حج رفته، حجش صحیح است.
«حج» يعنى زيارت خانه خدا و انجام اعمال حج را مناسك حج می‌نامند.
قرآن مجيد در يك عبارت كوتاه و پرمعنى مى‌فرمايد: «( و َلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا براى خدا بر مردم است كه حج خانه او كنند، آن‌ها كه توانايى رفتن به‌سوی او دارند». و در ذيل همين این مى‌فرمايد: «(وَ مَنْ كَفَرَ فَاِنَّ الله غَنِىٌّ عَنِ الْعالَمينَ)؛ و هر كس كفر ورزد (و حج را ترك كند، به خود زيان رسانده)، خداوند از همه جهانيان بى‌نياز است». جمله «براى خداست بر مردم...» به ضميمه تعبير به «كفر» در مورد كسانى كه حج واجب را ترك مى‌كنند، اهميت فوق‌العاده آن را در اسلام کاملاً روشن مى‌سازد. قابل توجّه این‌که در تفسير این شريفه 72 سوره اسراء: (و َمَنْ كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلًا). از امام صادق 7 روایت‌شده كه يكى از مصاديق این، كسى است كه حج واجب خود را پيوسته به تأخیر مى‌اندازد تا مرگ او فرا مى‌رسد (او در قيامت نابينا خواهد بود).در حديث ديگرى آمده است: «هركس حج واجب را بدون عذر ترك كند، روز قيامت يهودى يا نصرانى محشور مى‌شود». و در مقابل، براى حج آن‌چنان پاداش‌های عظيمى در روايات اسلامى واردشده، كه درباره كمتر عملى ديده مى‌شود.چنان‌كه در حديثى از امام صادق 7 مى‌خوانيم: «كسانى كه حج و عمره به‌جا آورند ميهمان خدا هستند، هر چه بخواهند خدا به آن‌ها مى‌دهد و هر دعايى كنند به اجابت مى‌رسد و اگر درباره كسى شفاعت كنند پذيرفته مى‌شود... و اگر در اين راه بميرند خداوند تمام گناهان آن‌ها را مى‌بخشد». و نيز در حديث ديگرى از پيامبر اسلام 9 مى‌خوانيم: «اَلْحَجُّ المَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزاءٌ الا الجَنَّة؛ حج مقبول پاداشى جز بهشت ندارد!». و در حديث سوّم از همان حضرت مى‌خوانيم: «مَنْ حج الْبَيْتَ... خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ كَيَومٍ وَلَدَتْهُ اُمُّهُ؛ كسى كه حج به‌جا آورد از گناه پاك مى‌شود، همانند روزى كه از مادر متولّد شده است». و اين بزرگ‌ترین موهبت و برترين افتخار و بالاترين پاداش است.
حج يكى از اركان دين اسلام و از ضروریات آن به شمار مى‌رود و ترك حج با اقرار به وجوب آن، براى كسانى كه مستطيع هستند، از گناهان كبيره محسوب مى‌شود و انكار آن، درصورتی‌که انكاركننده علم به ضرورى بودن آن داشته باشد، موجب كفر است.
اگر خانه خدا (فرضاً) يك سال به‌اندازه كافى زائر نداشته باشد، بر حاكم شرع واجب است عدّه‌اى را با هزينه بیت‌المال به حج بفرستد؛ هرچند حج واجب خود را انجام داده باشند.
