اگر شخصى با اعتقاد به اینکه مستطيع نيست، نيّت حج مستحب كند، سپس معلوم شود كه مستطيع بوده، كفايت از حجةالاسلام (حج واجب) مى‌كند.
احرام او صحيح است و حج او مستحبى محسوب مى‌شود و کفایت از حج واجب نمى‌كند و از احرام خارج‌شده است.
عمره انجام‌شده، كفايت مى‌كند.
ظاهر اين است كه احرامش صحيح و حج او، كفايت از حجةالاسلام مى‌كند.
در فرض سؤال هیچ‌کدام مستطيع نيستند؛ زيرا اگر آن را در ميان خود تقسيم كنند سهم هیچ‌کدام به‌اندازه حج نمى‌شود، مگر اینکه همه سهم خود را به دو نفر ببخشند، در اين صورت به هر كس كه ببخشند او مستطيع مى‌شود.
استطاعت طريقى یعنی داشتن جواز سفر و نبودن مانعى درراه و عدم خوف بر جان و مال و آبروى خويش.
كسى كه بلافاصله پس از استطاعت مالى براى تشرّف به حج ثبت‌نام كرده و در قرعه‌كشى شركت نموده، ولى قرعه به نام او اصابت نكرده و موفّق به عزيمت به خانه خدا نگرديده، مستطيع نشده و حج بر او واجب نيست، مشروط بر آن‌که راه صحيح ديگرى جز شركت در قرعه‌كشى نداشته باشد، ولى اگر مسامحه نموده و در ثبت‌نام تأخیر كرده، حج بر او واجب است.
اگر قبلاً مستطيع بوده و قادر به رفتن مکه نيز بوده‌ايد و نرفته‌ايد، حج بر شما واجب شده و به هر شكل ممكن بايد به حج برويد و اگر مأيوس از ترك اعتياد هستيد بايد نايب بگيريد، ولى اگر قبلاً استطاعت نداشته‌ايد در فرض مذكور مستطيع نيستيد؛ مگر آن‌که بتوانيد، هرچند با ترك اعتياد، اجازه بگيريد و به حج برويد.
درصورتی‌که واقعاً از تنهایی خوف دارید برای امسال مستطیع نیستید و می‌توانید تا سال آینده صبر کنید.
استطاعت جسمانى یعنی، داشتن توانايى جسمانى براى انجام اعمال و مناسك حج.
هرگاه كسى قدرت مالى پيدا كند و در زمان قدرت، براثر پيرى يا بيمارى، توانايى انجام حج نداشته باشد، حج بر او واجب نيست؛ هرچند احتياط مستحب آن است كه اجير بگيرد.
هرگاه براى حج ثبت‌نام كند و پيش از آن‌که نوبتش فرارسد، استطاعت بدنى او زائل شود، حج بر او واجب نیست؛ مشروط بر اینکه نسبت به نام‌نویسی کوتاهی نکرده باشد.
