حکم تقابض مهریه و تمکین
آیا مقتضاى عقد نكاح، وجوب تقابض مهريّه و بضع است، يا واجب است نخست مهريّه تسليم گردد؟
درصورتیکه زن و مرد به هم اعتماد نداشته باشند بايد مهريّه را نزد شخص امينى بگذارند و زن تمكين كند بعد مهريّه را به او بدهند.
درصورتیکه زن و مرد به هم اعتماد نداشته باشند بايد مهريّه را نزد شخص امينى بگذارند و زن تمكين كند بعد مهريّه را به او بدهند.
اگر قبلاً بهعنوان مهریه پذیرفتهشده، ملک عروس است و نمی¬توان آن را جزء سهمالارث قرارداد؛ مگر این¬¬که در همان زمان شرط کند که معادل آن از ارث پسر کسر شود و پسر نیز پذیرفته باشد.
مهریّه زن بر عهده شوهر است، نه پدر مگر اینکه پدرشوهر آن را تضمین کرده باشد، یا مزد کارهاى فرزندش را نداده باشد و آن مزد بهاندازه مهریه یا بیشتر از آن است.
در اینگونه موارد اگر واقعاً ثابت شود که زن قول قطعی به شوهر داده و به آن عمل نکند (قصد فریب مرد را داشته است) نوعی تدلیس است و تبدیل به مهرالمثل میشود.
چنین مهریهای باطل است و باید مهرالمثل به او بپردازید یعنی مهریهای همانند افراد شبیه به او.
درصورتیکه قصد نداشتن خود را به زوجه اطلاع داده باشد مهریه مزبور اعتباری ندارد.
درصورتیکه زوج و زوجه باهم در خلوت زندگی کرده باشند ادعای زوجه بر دخول پذیرفته میشود و در این صورت مهریه مطابق آنچه در عقدنامه آمده باید پرداخت شود مگر اینکه ثابت شود تدلیسی از سوی زوجه و بستگانش انجامگرفته است به این معنی که گفته باشند زوجه از هر نظر سالم است.
در فرض سؤال مهریّه به حال خود باقی است و باید پرداخت شود.
مهریه زوجه مانند بقیه اموال است، به پدر و مادر و شوهر و فرزندان او میرسد و دیگران سهمی ندارند و آنها که سهم دارند میتوانند مطالبه کنند، البته نیمی از مهریه (درصورتیکه زوجه فرزندی نداشته باشد) بهعنوان ارث به شوهر میرسد.
بارها گفتهایم که اگر مرد قادر به پرداخت مهریه نباشد او را شرعاً نمیتوان زندانی کرد بلکه باید تقسیط شود و با اولین قسط، زن باید تمکین کند و طرح مجدد دعوا در این فرض جایز نیست.
با توجّه به اینکه مهریّه مربوط به سابق است حقّ گرفتن آن را دارد; ولى هر دو نفر ازنظر قضایى قابلتعقیب هستند و ازنظر اسلام مجازاتشان شدید است.
مهریّه درصورتیکه قید و شرطى نداشته باشد حال است; ولى گاهى قرائنى وجود دارد که مهریّه نسیه است. مثلاً مهریّه سنگین است و میدانیم شوهر یک جوان کارگر، یا یک جوان دانشجوست و چیزى ندارد که فوراً بدهد. در اینگونه موارد مهریّه حال نیست و زوجه نمیتواند آن را مطالبه کند. همچنین اگر مهریّه را دو بخش کنند نقد و نسیه. در اینجا تنها نقد را میتواند مطالبه کند.