وقف عام بر دو نوع است:1ـ وقف بر جميع؛ كه در اينجا طبق نظر صحيحتر در واقع فك ملك صورت گرفته نه اينكه تمام مالكيت آن به تمام مسلمين رسيده .2ـ وقف بر عنوان خاص؛ مثلاً وقف بر طلاب مىكند. اين هم وقف عام است نه خاص، به عبارت ديگر وقف عام است بر عنوان خاصى. در اينجا فكّ ملك نيست و بلكه مالك همان عنوانى است كه موقوف عليه واقع شده.
بسيارى از فقها معاملات زير را مكروه شمرده اند و بهتر است از آنها اجتناب شود: صرّافى و هر كارى كه ممكن است انسان را به رباخوارى يا ساير اعمال حرام بكشاند. كفن فروشى هرگاه به صورت شغل و حرفه درآيد. معامله با افراد پست و كسانى كه اموالشان مشكوك است، هر چند ظاهراً اموالشان حلال باشد.4- معامله بين اذان صبح و اوّل آفتاب.5.هرگاه كسى اقدام به خريدن چيزى كرده و هنوز معامله او تمام نشده ديگرى داخل معامله او شود.
هرگاه غرق‌شدگان افراد بالغ و عاقلى بوده‌اند، کسى ضامن خون آنها نیست.
اگر روی گهواره ننوشته اند که متعلق به مسجد است آن کمک ها مربوط به ایستگاه صلواتی است.
سند به نام شخص خاصی زده نمی شود بلکه عنوان وقف، حضرت امام جواد علیه السلام است.
مصرف این وقف خاص امام حسین علیه السلام است.
چنانچه برنامه جدید ( شریک شدن در شرکت ) مزاحمتى با کار قبلى نداشته باشد، و برخلاف مقرّرات و تعهّدات او نباشد، هر دو حقوق براى او حلال است.
اگر آن محل وقف قبرستان نبوده بلکه به عنوان زمین موات برای قبرستان استفاده شده است، اشکالی ندارد.
درآمد مذکور حلال است ولی باید اجاره وسایل حرام به علاوه قیمت آن را به صاحب اصلی بپردازد.
اگر قراردادى با او در این مورد داشته باشید، حق‌دارید. همچنین اگر در عرف و عادت محل این باشد که براى این‌گونه کارگران حقّ خاصی قائل می‌شوند و طرفین با علم و آگاهى بر این مسئله اقدام نموده‌اند، حق براى شما ثابت می‌شود (مطابق آنچه معمول محل است) در غیر این صورت حقّى ندارید; هرچند مستحب است مالک زمین، ملاحظه حال شمارا بنماید.
بله در همین راستاست و جایز نیست مگر در مواردی که ضرورت اقتضا می کند.
