مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه وارث همسر و برادر و خواهر میت باشد سه حالت دارد: 1. همسر و یکی از سه دسته (برادر و خواهر مادری یا پدر و مادری یا پدری) باشد، همسر سهم خود را می‌برد و مابقی بین خواهر و برادر تقسیم می‌شود 2. همسر و خواهر و برادر پدری و خواهر و برادر پدر و مادری باشند همسر سهم خود را می‌برد مابقی بین خواهران و برادران تقسیم می‌شود. 3. همسر و برادر و خواهر مادری به همراه برادر و خواهر پدری یا پدر و مادری و یا هر دو باشد همسر سهم خود را می‌برد، خواهر و برادر مادری یک‌سوم اصل مال را می‌برد و مابقی بین سایرین تقسیم می‌شود.

اگر وارث، جد و جدّه پدرى (يا پدر و مادرى) با برادران پدرى (يا پدرى و مادرى) باشند جد، حكم يك برادر و جدّه، حكم يك خواهر را دارد و ارث را در ميان خود چنان تقسيم مى‏كنند كه سهم هر مرد دو برابر سهم زن شود.

اگر وارث، جد يا جدّه مادرى (يا هر دو) با برادران مادرى باشد، جد در حكم يك برادر و جدّه در حكم يك خواهر است و مال را در ميان خود به‌طور مساوى تقسيم مى‏كنند.

اگر ميّت عمو و عمّه و دايى و خاله نداشته باشد، سهم عمو و عمّه به اولاد آنها و سهم دايى و خاله نيز به اولاد آنها مى‏رسد.

اگر عمو و عمّه و دايى و خاله خود ميّت و اولاد آنان وجود نداشته باشند نوبت به عمو و عمّه و دايى و خاله «پدر و مادر» ميّت می‌رسد و اگر این‌ها نباشند اولادشان ارث مى‏برند و اگر آنها هم نباشند عمو و عمّه و دايى و خاله «پدربزرگ و مادربزرگ» ميّت ارث مى‏برند و اگر آنها نباشند نوبت به اولادشان مى‏رسد.

درصورتی‌که ميّت، خواهر و برادر نداشته باشد، سهم آنان به اولادشان می‌رسد به این صورت که: 1. سهم برادرزاده و خواهرزاده مادرى به‌طور مساوى بين آنها تقسيم می‌شود؛ 2. سهم برادرزاده و خواهرزاده پدرى يا پدر و مادرى چنان تقسيم می‌شود كه پسر دو برابر دختر می‌برد.تذکر: اگر برادرزاده پدرى يا پدر و مادرى، همه از يك برادر باشند احتياط آن است كه در مقدار تفاوت ميان پسر و دختر، باهم مصالحه كنند.

اگر ميّت بيش از يك زن داشته باشد در صورت نداشتن فرزند چهار يك اموال او و در صورت داشتن فرزند، هشت‌یک آن به‌طور مساوى ميان زنان او تقسيم می‌شود، خواه شوهر با آنها نزديكى كرده باشد يا نه امّا اگر در مرضى كه به آن مرض از دنيا رفته زنى را عقد کرده، در صورتى ارث از او می‌برد كه با او نزديكى كرده باشد.

هرگاه ملكى را وقف كنند كه عايدى آن خرج تعمير مسجد و امام جماعت و اذان گو و مانند آن شود، در صورتى كه معلوم باشد براى هر كدام چه مقدار معيّن كرده بايد به همان گونه مصرف كنند و اگر مقدارى براى آن تعيين نشده بايد مطابق نظر متولّى آن طور كه صلاح و مصلحت است عمل نمايند.

باوجود اجداد مادرى، به عموها و عمّه‌ها چيزى نمى‌رسد.

زمان واقعى شهادت معيار ارث است.

تقسیم زمین جایز نیست و باید به همان صورت باقی بماند و درآمد آن را مطابق وقف مصرف نمایند.‌

هرگاه وارث ميّت فقط يك نفر از گروه اوّل باشد (مثلاً پدر يا مادر، يا يك پسر يا يک دختر) تمام مال ميّت به او مى‏رسد