مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مرد بايد در حال نماز عورتين خود را بپوشاند، هرچند كسى او را نمى‏بيند و بهتر است از ناف تا زانو را بپوشاند و از آن بهتر اين‏كه لباس كامل كه در برابر افراد محترم در تن مى‏كند به تن داشته باشد.

كسى كه در غیر ركعت اول به امام اقتدا کرده و از امام عقب مانده، وقتى امام تشهّد را مى خواند احتياط واجب آن است كه زانوها را از زمين بلند كند و انگشتان دست و سينه پا را بر زمين بگذارد و بنابراحتیاط مستحب همراه او تشهّد بخواند، يا ذكر بگويد و اگر در تشهّد آخر است بنابر احتیاط واجب صبر كند تا امام سلام نماز را بگويد و بعد برخيزد و ادامه دهد.

در هر ركعت بعد از قرائت، يك ركوع واجب است، يعنى به‏اندازه‏اى خم شود كه اگر بخواهد كف دست‌ها را به‌زانو بگذارد بتواند، بلكه احتياط واجب آن است كه كف دست‌ها را بر زانو بگذارد.

كسى كه دست يا زانوى او با ديگران تفاوت دارد، مثلاً دستش خيلى بلند است كه اگر كمى خم شود به‌زانو مى‏رسد، يا زانويش خيلى پايين است چنين كسى بايد به‌اندازه معمول خم شود.

هرگاه پيشانى را سهواً برجایی بگذارد كه از محل زانوها يا انگشتان پا بيش از چهار انگشت بسته، پست‌تر و بلندتر باشد، اگر بلندى به حدّى است كه به آن سجده نمی‌گویند بايد سر را بردارد و روى چيزى بگذارد كه بلندى آن از چهار انگشت بسته كمتر است، امّا اگر به‌قدری است كه سجده به آن می‌گویند واجب است پيشانى را از روى آن به روى چيزى بكشد كه به‌اندازه چهار انگشت بسته يا كمتر است و اگر كشيدن پيشانى ممكن نيست، احتياط واجب آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند.

چند چيز در سجده به رجاء ثواب الهى مطلوب است:1. بعد از سر برداشتن از ركوع درحالی‌که بدن آرام است براى رفتن به سجده تكبير گويد و همچنين بعد از سجده اوّل و نيز براى رفتن به سجده دوم.2. مردان اوّل دست‌ها را به زمين بگذارند و زنان اوّل زانوها را.3. علاوه بر پيشانى، بينى را نيز بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است بگذارد.4. در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و مقابل گوش روبه‌قبله بگذارد.5. در سجده دعا كند و حاجات خود را از خداوند بخواهد و از دعاهاى خوب و مناسب اين دعا است: «يا خَيْرَ الْمَسْؤولينَ وَ اوْسَعَ الْمُعْطينَ ارْزُقْنِى‏ وَ ارْزُقْ عِيالى‏ مِنْ فَضْلِكَ فَإنَّكَ ذُوالْفَضْلِ الْعَظيمِ» يعنى: «اى بهترين كسى كه مردم از او حاجت مى‏طلبند و اى بهترين بخشندگان، به من و عيالم از فضل خودت روزى بده كه تو داراى فضل عظيمى».6. بعد از سجده روى ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر كف پاى چپ بگذارد (اين را تَوَرّك گويند).7. در میان دو سجده هنگامى ‏كه بدن آرام است «اسْتَغْفِرُ الله وَ اتُوبُ الَيْهِ» گويد.8. سجده را طولانى كند و تسبيح و حمد و ذكر خدا گويد و صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد.9 در موقع نشستن دست‌ها را روى ران بگذارد.10 به هنگام بلند شدن، اوّل زانوها را از زمين بردارد و بعد دست‌ها را.

براى آگاه كردن امام ممكن است به عدد ركعات نماز دست بر زانو بزند، يا «الله‌اکبر» بگويد و يا به هر ترتيب ديگر كه سخن گفتن و كارى برخلاف نماز انجام دادن در آن نباشد، ولى نبايد قبل از امام برخيزد و نماز خود را ادامه دهد.