اگر «نايب» در حج بلدى چند ماه قبل از ايّام حج به شهر «منوب‌عنه» برود و به‌عنوان «نيابت» از حج ازآنجا حركت كند و به وطن خويش يا محل ديگرى رود و در ماه ذی‌الحجه ازآنجا عازم حج شود، همين مقدار براى حج بلدى كافى است و رفتن در ماه ذی‌الحجه ضرورتى ندارد.
اگر مى‌تواند، بايد برگردد؛ مگر اینکه نيّت در اعماق ذهنش وجود داشته باشد و چنانچه برنگشت، هرچند در صورت امكان و حج را انجام داد، حج او صحيح است؛ ولى اجرتش به همان نسبت كم مى‌شود، مگر اینکه اجير کنندگان راضى شوند.
تنها با اجير كردن كسى براى حج از طرف ميّت، ذمّه او ادا نمى‌شود، مگر زمانى كه اطمينان حاصل شود او حج را بجا آورده است.
چنانچه نايب بعد از احرام و داخل شدن در حرم بميرد ذمّه ميّت ادا مى‌شود و فرقى ميان اقسام حج و نيابت نيست؛ و اگر بعد از احرام و قبل از دخول در حرم بميرد احتياط آن است كه دوباره اجير بگيرند؛ و اگر قبل از احرام بميرد، بايد دوباره اجير بگيرند. اين حكم در مورد نايب از حی نيز صادق است.
ملاك وظيفه خود اوست، ولى اگر به کیفیت خاصی اجیرشده، مثلاً از او خواسته‌اند كه بر طبق فلان فتوى عمل كند، بايد طورى انجام دهد كه هم آن کیفیت خاص مراعات شود و هم وظيفه‌اش انجام گردد.
نيابت «صرورة»، چه مرد باشد و چه زن، جايز است؛ خواه از طرف مرد باشد، يا از طرف زن؛ ولى نيابت زن، مخصوصاً اگر منوب‌عنه مرد باشد، كراهت دارد.
نايب بايد در عمل قصد نيابت كند و منوب‌عنه را در نيّت، ولو اجمالاً، تعيين كند و لازم نيست نام او را ببرد، ولى مستحب است.
در نيّت، گذراندن از ذهن لازم نيست. اگر انگيزه او از آمدن به مکه و احرام نيابت بوده، عمل را به‌عنوان نيابت انجام مى‌دهد، ولى اگر از اوّل مردّد بوده به چه قصدى حج بجا آورد، مى‌تواند به نيّت اجمالى (يعنى همان نيّت موقع احرام) عمل خود را به اتمام برساند، ولى براى نيابت كفايت نمى‌كند.
باید برای همان فردی که قصد کرده ادامه دهد.
اگر نيت كرده اين حج از طرف صاحب الوجه است، براى صاحب همان وجه مى‌شود حالا اسمش هر چه باشد و از قبيل خطا در تطبيق است يعنى صاحب وجه را خطأً تطبيق بر ديگرى كرده؛ مثل‌اینکه نيت مى‌كند اقتداى نماز را به امام حاضر باشد اما خطأً تطبيق بر (عمرو) مى‌كند درحالی‌که پيشنماز (زيد) است، چون نيت امام حاضر است، نماز صحيح است.
واجب نیست نائب برای خودش طواف نساء دیگری بجا آورد.
