مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

يكى از شرايط وجوب حج آن است كه با انجام حج، عمل واجب مهم‌تری ترك نگردد، يا كار حرام مهم‌تری انجام نشود؛ بنابراین اگر رفتن به حج موجب ترك واجب يا فعل حرامی‌گردد، بايد ملاحظه كند كه كدام مهم‌تر است؛ چنانچه اهميت حج بيشتر باشد، بايد به حج برود و اگر اهميت كار واجب يا ترك حرام بيشتر است، بايد حج را ترك كند (البته تشخيص اين مطلب به نظر فقيه و مرجع تقليد است) و چنانچه اين مطلب را مراعات نكند و به حج برود، معصيت كرده، امّا حج او صحيح است؛ مثلاً اگر جهاد واجب را ترك كند و به حج برود، گناه كرده، ولى حج او باطل نيست.

چنانچه ازدحام بيش از حدّ حجاج، توليد مزاحمت شديد براى كسانى كه هنوز حج بجا نياورده‌اند مى‌كند، سزاوار است كسانى كه حج واجب بجا آورده‌اند موقّتآ از انجام‌ حج مستحبی خوددارى نمايند. همچنين سزاوار است هنگام نوبت گذارى، مسؤولين نوبت را به كسانى دهند كه مى‌خواهند براى نخستين بار حج واجب بجا آورند.

اين كار در صورت مزاحمت جايز نيست و مى‌تواند در نقاط ديگر مسجدالحرام آن‌ها را انجام دهد، زيرا تمامى نقاط مسجدالحرام داراى فضيلت است.

اگر مستلزم نبش قبر باشد جایز نیست.‌

انجام اين گونه كارها در مسجد حرام نيست و نيازى به اجازه حاكم شرع ندارد ولى انجام كارهاى دنيوى در مسجد مكروه است و اگر مزاحمت براى نمازگزاران داشته باشد حرام است.

اگر شارع عام بوده (نه جاده خصوصى) مزاحمت جايز نيست.