مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 2317ـ وقف مشاع جايز است، يعنى مى توان مثلاً، دو دانگ از خانه يا مزرعه اى را وقف کرد و در صورت لزوم حاکم شرع يا متولّى مى تواند مال موقوفه را با نظر اهل خبره جدا کند.

مسأله 2318ـ هرگاه در اوقاف عمومى متولّى خيانت کند و عايدات آن را به مصرفى که معيّن شده نرساند، حاکم شرع بايد متولّى امينى براى آن معيّن نمايد يا در کنار او بگذارد و اگر متولّى وقف خاص خيانت کند، حاکم شرع با موافقت طبقه موجود براى آنها متولّى تعيين، يا ضميمه مى کند.

مسأله 2319ـ فرشى را که براى حسينيّه وقف کرده اند نمى توان براى نماز به مسجد ببرند و اگر ندانند آن فرش مخصوص حسينيّه است يا نه، باز بردن آن به جاى ديگر صحيح نيست، همچنين ساير اموال وقف، حتّى مهر نماز مسجدى را به مسجد ديگرى نمى توان برد.

مسأله 2320ـ هرگاه ملکى را براى تعمير مسجدى وقف کنند چنانچه آن مسجد احتياج به تعمير ندارد و احتمال هم نمى رود که تا مدّتى احتياج به تعمير پيدا کند در آمد آن ملک را مى توان به مصرف تعمير مسجد ديگرى رساند.

مسأله 2321ـ هرگاه ملکى را وقف کنند که عايدى آن خرج تعمير مسجد و امام جماعت و اذان گو و مانند آن شود، در صورتى که معلوم باشد براى هر کدام چه مقدار معيّن کرده بايد به همان گونه مصرف کنند و اگر مقدارى براى آن تعيين نشده بايد مطابق نظر متولّى آن طور که صلاح و مصلحت است عمل نمايند.

مسأله 2322ـ مؤسّسات و جمعيّت هايى که در زمان ما تشکيل مى دهند و به ثبت مى رسانند و داراى شخصيّت حقوقى است مى توان چيزى را به آن تمليک کرد و در اين صورت بايد مطابق اساسنامه مصرف شود، اموال اين گونه مؤسّسات در بعضى از جهات شبيه وقف است، ولى وقف نيست، بلکه ملک آن مؤسّسه است و هرگاه کسى از مؤسّسين يا اداره کنندگان از دنيا بروند چيزى به وارث آنها نمى رسد، مگراين که در اساسنامه ذکر شده باشد. آنچه در بالا گفته شد در مورد مؤسّساتى که طبق موازين عقلاء تشکيل شده، ولى هنوز به ثبت قانونى نرسيده، نيز جارى است.