استفاده از قسمتهای مشترک منزلی که بخشی از آن اجارهشده
در طبقه دوّم منزلى یک اتاق اجاره کردهایم، حیاط ما و صاحبخانه مشترک است، اوّل اینکه در نبود صاحبخانه، آیا ما میتوانیم در حیاط بنشینیم؟ دوّم اینکه وقتى ما به مسافرت میرویم و صاحبخانه هم نیست، آیا میتوانیم کلید منزل را به یکى از دوستان مطمئن بدهیم تا در اتاق ما باشد؟
در مورد سکونت شخص دیگرى در آنجا تابع قرارداد است و در مورداستفاده از حیاط اگر صاحبخانه راضى باشد، اشکالى ندارد.
جواز تعزیر مستأجری که مورد اجاره را تخلیه نمیکند
اگر مستأجرى ملك را بعد از پايان مدّت اجاره تخليه ننمايد، آيا مىتوان او را با تعزير، يا حبس و مانند آن وادار به تخليه نمود؟
درصورتیکه حاكم شرع مصلحت را در تعزير و حبس بداند مانعى ندارد؛ ضمناً مستأجر هم نبايد گرفتار عسر و حرج شديد باشد، در اين صورت بايد ضربالاجلی براى او تعيين كند.
جواز تصرفات معمول و متعارف در ملک استیجاری
آیا زدن میخ در خانه نیاز به مجوز صاحبخانه دارد؟
تصرفات جزئی که معمول و متعارف است نیازی به اجازه صاحبخانه ندارد.
اجاره خانه بهشرط نخواندن نماز و ترک امور مذهبی در آن
در کشور ما بعضی از افراد خانهی و یا محل کار خود را اجاره میدهند، ولی راضی نیستند که در آنجا نماز خوانده شود و یا درسهای دینی تدریس شود: الف در این صورت علیرغم نارضایتی صاحبخانه یا صاحب محل کار خواندن نماز و یا تدریس درسهای دینی در آن مکان چه حکمی دارد؟اگر جایز نباشد تکلیف نسبت به گذشته چیست؟
این شرط نسبت به ادای نماز اشکال دارد و اثری ندارد اما در مورد سایر تصرفات باید طبق شرط عمل کنند و اگر خلاف شرط عمل کردهاند صاحبخانه را راضی نمایند.
امانی بودن مال مورد اجاره در دست مستأجر
آیا در مدّت اجاره، مورد اجاره در ید مستأجر امانت محسوب میشود؟ در این صورت، آیا میتوان آن را پس از انقضاى مدّت اجاره تحت عنوان استرداد امانت مطالبه نمود؟
در این مدّت بهمنزله امانت است و بعد از پایان مدّت باید به مالک اصلى یا وکیل او بازگردانده شود.
جواز اجاره دادن سهم هر شریک توسط خود او
آیا مالکین مشاع یک باب خانه که داراى دوطبقه مجزّاست و هر طبقه در تصرّف یک شریک است، میتوانند سهم خود را (که در آن زندگى نمیکنند)، به غیر شریک خود اجاره دهند؟ اگر یکى از شرکا مانع از اجاره دادن سهم شریک خود شود، ضرر و زیان آن متوجّه کیست؟
هر یک از دو شریک میتواند سهم خود را به دیگرى اجاره دهد و شریک دیگر حقّ ممانعت ندارد، وگرنه ضامن است مگر اینکه سبب ضرر و زیانى برطرف مقابل شود.
شروط منافعی که مال را برای آن اجاره میدهند
منافعی که مال را برای آن اجاره میدهند چه شرایطی باید داشته باشد؟
منافعى كه مال را براى آن اجاره مىدهند چند شرط دارد:1. حلال بودن، بنابراين اجاره دادن مغازه يا ماشين براى شرابفروشی يا حمل شراب باطل است. 2- پول دادن در مقابل چنان منفعتى در نظر مردم بيهوده نباشد.3. اگر آن مال فايدههاى مختلفى دارد بايد معيّن كنند براى كدام فايده آن را اجاره مىدهند، مثلاً حيوانى كه به درد سوارى و باربرى هر دو مىخورد بايد معيّن كنند كه اجاره آن براى کدامیک از اين دو است و اگر هر دو در نظر باشد باز بايد روشن سازند.4. بايد مدّت اجاره را نيز معيّن كنند.
اجارهای که مدت و انتهای آن معين نشده
اگر موجر به مستأجر بگوید: خانه را یکماهه به هزار تومان به تو اجاره میدهم و هرقدر بیشتر بمانى به همین قیمت است، چه حکمی دارد؟
فقط در ماه اوّل اجاره صحیح است چون بقیّه را معیّن نکرده، ولى اگر ماه اوّل را هم معیّن نکند فقط بگوید هرماه یک هزار تومان است، اجاره بکلّى باطل است.
اجاره کارت بنزین
من سهمیه بنزینم را به یکی از رفقایم دادهام و او هم مبلغی بهعنوان قرضالحسنه به من داده و در ماه هم مبلغی بهعنوان اجارهای این عمل ازلحاظ شرعی صحیح است؟
این نوعی معامله است و شرط مبلغی بهعنوان قرضالحسنه در ضمن آن مانعی ندارد.
اجاره دادن ملک به کسی که یقین به حرمت کسبوکارش داریم
اجاره دادن منزل يا مغازه به كسى كه يقين داريم کسبوکارش حرام است چه صورت دارد؟ دريافت اجاره از وى چگونه است؟
اين اجاره جايز نيست و مالالاجاره حرام است.
اجاره دادن عین مستاجره توسط وکیل، ولی یا قیم موجر
آیا مباشرت صاحبمال برای اجاره دادن عین لازم است؟
انسان مىتواند از طرف ديگرى وكيل شود و مال او را اجاره دهد، همچنين ولى يا قيّم صغير مىتواند مال او را اجاره دهد بهشرط اينكه مصلحت او رعايت شود و احتیاط واجب اين است كه زمان بعد از بلوغ او را در اجاره داخل نكند مگر اينكه بدون آن، مصلحت صغير حاصل نشود و درصورتیکه ولى و قيّم ندارد بايد از حاكم شرع اجازه گرفت و هرگاه دسترسى به مجتهد عادل و نماينده او نباشد از يك نفر مؤمن عادل كه مصلحت صغير را مراعات كند مىتوان اجازه گرفت.