Vələdüzzinanın nəfəqəsi
Vələdüz-zinanın nəfəqəsi kimin öhdəsindədir?
Zina edən kişinin öhdəsindədir.
Həyat yoldaşının müalicə xərcləri
Xəstənin müalicəsi camaat arasında hər bir insanın ilkin və zəruri ehtiyaclarından sayıldığını nəzərə alsaq, xəstə zövcənin dava-dərman xərcləri də onun nəfəqəsindən sayılırmı?
Normal və adi şəkildə müalicə olunması nəfəqədən sayılır.
Nəfəqə şamil olan hallar
Adətən qadınların hamısının ehtiyacı olan şeyləri nəfəqə olaraq arvadı üçün tədarük etmək ərə vacibdirmi? Yoxsa yalnız yemək, ev və paltar vacibdir?
Həqiqi mənada ehtiyac duyulan və kişinin almağa imkanı çatan şeylər, kişiyə vacibdir.
Yoxsul ata və ananın nəfəqəsi
Ehtiyacı olan ata və ananın xərclərini təmin etmək onların oğlanlarının öhdəsindədirmi? Yoxsa qazancı olan qızlarının da öhdəsindədir?
Bu cəhətdən oğlanla qız arasında heç bir fərq yoxdur. Ata və ananın xərclərini ödəmək onların hər ikisinə vacibdir.
Bacının xərclərini ödəmək və onu ərindən tələb etmək
Mənim Xədicə adlı bacım, Zöhrab adında bir kişinin həyat yoldaşı olmuşdur. Bacım sağlığında əri işləmək və qazanc əldə etmək üçün Qətərə getdi. Mən 6 il ərzində bacımın və bacım qızının nəfəqə və xərcliklərini şəxsən özüm vermişəm. Bacım bizim evdə dünyadan gedəndə, onun hətta kəfən və dəfn xərclərini, habelə bacım qızı həddi-buluğa və evlənmək yaşlarına çatana kimi onun da xərclərini mən vermişəm. Bacımın əri sadaladığım bu işlərə görə mənə borcludurmu?
Bacınızın əri bütün bu müddət ərzindəki xərcləri bacınıza borcludur və bu pullar onun irsinin bir hissəsi sayılır. Əgər xərclərini borc ünvanı ilə verməyinizi bacınızla qərara almış olasınız və ya bunu göstərən aşkar dəlillər mövcud olmuş olsa, siz bu halda verdiyiniz pulları onun irsindən götürə bilərsiniz
Həyat yoldaşına nəfəqənin nağd şəkildə verilməsi
Həyat yoldaşının məxaricini təmin etmək üçün ərinin ona gündəlik və ya aylıq pul verməsi lazımdırmı? Vacib olan təqdirdə ərin pulun harada xərclənməsini təyin etməyə haqqı varmı?
Ərin öz həyat yoldaşına öz nəfəqə və xərclərini əldə etmək üçün vəkalət verməsinin maneəsi yoxdur və qadının bu şərtə uyğun əməl etməsi lazımdır. Bu, ərin öz həyat yoldaşına nəfəqənin əldə edilməsi üçün vəkalət verdiyi haldadır. Lakin nəfəqə haqqını onun öz öhdəsinə qoyarsa, qadın onun harada sərf olunmasında ixtiyar sahibidir.
Qeyri-qanuni övladın nəfəqəsi
Qanunsuz yolla dünyaya gələn uşağın anası bu uşağın atasından onun üçün nəfəqə istəməyə haqqı varmı?
Belə ananın nəfəqə tələb etməyə haqqı yoxdur. Lakin qanunsuz doğulmuş uşağın nəfəqəsi ataya vacibdir.
Həyat yoldaşının övladının nəfəqəsi
Mən ərindən boşanmış bir qadınla evlənmişəm. Onun bir oğlu da var ki, o zamandan bizimlə bir yerdə yaşayır. Bu oğlanın maddi cəhətdən imkanlı olan atası, babası və nənəsi də var. Mən isə xırda bir işçi olduğuma görə indiyə kimi heç bir öhdəlik və müqavilə olmadan çətinliklə, borcla bu uşağın xərcliyini vermişəm. Sözü gedən ata, baba və nənə qanuni və şəri baxımdan bu uşağın xərcliyini mənə borcludurlarmı?
Əgər siz uşağın atası ilə müqavilə bağlamadan təmənnasız olaraq onun xərclərini ödəmişsinizsə, ondan nə isə tələb etməyə haqqınız yoxdur. Lakin onun atasının göstərişi və ya icazəsi ilə bu işi görmüşsünüzsə, nəfəqəni istəməyin maneəsi yoxdur.
Zifafdan öncə nəfəqə
Toy (nikah) mərasimi ilə zifaf gecəsi (müştərək həyatın ilk gecəsi) arasında, nə qədər ki, qız ər evinə getməyib, ərdən nəfəqə (xərclik) alması adət deyil. Əgər zövcə bir müddətdən sonra o dövrdəki nəfəqəsini tələb edərsə, onun nəfəqə almağa hüququ vardırmı? Halbuki, hələ tam şəkildə təslim olmayıb.
Nəfəqə almağa haqqı yoxdur.
Bakirə və qeyri-bakirənin mehriyyəsinin hökmü
Düxulun kamil mehriyəyə və düxul etməməyin mehriyənin yarısına səbəb olması məsələsində bakirə qızla digər qadınlar arasında fərq varmı?
Bakirə ilə qeyri-bakirə arasında heç bir fərq yoxdur.
Töhmətə görə yaxınlığa razı olmamaq
Qadının “Mənə böhtan atmışsan, əsassız ittihamlarla dostlarımın və yaxınlarımın yanında abrımı aparmışsan”- deyə, dəlil gətirərək, özünü rəsmi və şəri baxımdan ərinə haram etməyə, onu görəndə hicab geyinməyə, ümumi və xüsusi şəkildə təslim olmamağa haqqı varmı? Hərçənd əri dəfələrlə onun paklığına etiraf etmiş və könlünü ələ almaq istəmişdir.
Qadının bu bəhanələri gətirməklə təslim olmaqdan boyun qaçırmağa haqqı yoxdur. Əri ona böhtan atmışdırsa, şəriət hakiminin yanına getməli və onun cəzalandırılmasını istəməlidir. Yalnız qadının onu bağışladığı halı istisna etmək olar.
Naməlum mehriyyə mehriyyə
Mehriyə 300 000 tümən və kürəkənin əmlakının yarısından ibarət olarsa, bu mehriyə batil deyilmi?
Bu mehriyə məchul və batildir. Onun yerinə mehrul-misl verilməlidir.
