شخصى كه مستطيع نيست، اگر هزينه‌هاى حج را با قرض گرفتن از ديگران فراهم كند، مستطيع نمى‌شود؛ هرچند بتواند در آينده بدهى خود را به‌راحتی بپردازد؛ و اگر با چنين پولى حج بجا آورد كفايت از حجةالاسلام نمى‌كند؛ هرچند حجش صحيح است. آرى اگر معادل وام، اموالى داشته باشد كه از محل آن بتواند بدهى خود را به‌آسانی بپردازد، مستطيع است.
جايز است از مال زكات يا سهم امام بگيرند و حج به‌جا آورند و اين حج، حج واجب محسوب می‌شود.
كسانى كه براى خدمت در سفر حج استخدام مى‌شوند، خواه به‌عنوان روحانى كاروان باشند، يا مدير، معاون و خدمه كاروان، يا اعضاى ستاد و بعثه حج، يا طبيب و پرستار، يا مأمورین انتظامى و مسؤولين بانك و غیر این‌ها و به اين صورت حج خود را بجا مى‌آورند، حج واجب آن‌ها محسوب مى‌شود، به‌شرط این‌که هزينه خانواده ایشان نيز در اين مدّت تأمين باشد، ولى تأمين زندگى آن‌ها در بازگشت شرط نيست و درهرحال هرگاه چنين پيشنهادى به آن‌ها شود و تاكنون حج واجبشان را بجا نياورده باشند واجب نیست بپذیرند هرچند بهتر قبول آن است.
عمره انجام‌شده، كفايت مى‌كند.
اگر بعد از مردن شوهر، شغل يا زراعت، يا صنعت، يا پس‌اندازى كه بتواند پس از بازگشت از حج زندگى خود را با آن اداره كند نداشته باشد، مستطيع نمى‌شود؛ هرچند ارثى كه برده جوابگوى هزينه‌هاى حج باشد.
اگر با پول تریاک مستطیع شده، مستطیع نیست ولی اگر با پول حلال مستطیع شده و با این پول به حج رفته، حجش صحیح است.
حج نذری از حجةالاسلام کفایت نمی‌کند.
اگر شخصى مالى معادل مخارج حج به ديگرى ببخشد سه صورت دارد:الف: شرط کند كه حج بجا آورد، بايد قبول كند و طبق شرط عمل نمايد. ب: اگر پول دهنده بگويد: «مخيّر هستى كه با آن حج بجا آورى، يا درراه ديگر مصرف كنى» در اين صورت نيز بايد حج بجا آورد.ج: بلكه اگر اسم حج را هم نياورد و فقط مال را به او ببخشد، احتياط آن است كه قبول كند و حج بجا آورد؛ مشروط بر این‌که در بازگشت زندگى او تأمين باشد و چنين حجی، كفايت از حج واجب مى‌كند.
حج بذلی كفايت از حج واجب مى‌كند.
لازم نيست حاجى تمام احكام حج را قبل از سفر حج بداند و كافى است كه نيّت عمره تمتّع يا حج تمتّع نمايد؛ يعنى نيّت كند عبادتى را كه خداوند بر او واجب كرده انجام دهد و تفصيل هر يك از اعمال را به هنگام عمل از روحانى كاروان، يا رساله مناسك حج فراگیرد و سپس عمل كند. البتّه فراگيرى اعمال حج قبل از سفر حج بهتر و موافق احتياط است.
دانستن امورى كه بر محرم حرام است به‌طور مشروح لازم نيست؛ بلكه كافى است به‌طور اجمال نيّت ترك همه را داشته باشد.
