مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در صورت وجود پزشک هم‌جنس و دسترسی به او، رجوع به پزشک غیر هم‌جنس (درجایی که موجب لمس یا نگاه حرام می‌گردد) جایز نیست.

مراجعه به پزشک غیرهمجنس حاذق‌تر و ماهرتر، تنها در صورتی مجاز است که مراجعه نکردن به او بیم خطر و ضرر را به همراه داشته باشد؛ و به عبارتی در صورتى جايز است كه تفاوت آگاهى آن دو در حدّى باشد كه بيم آن برود پزشك هم‌جنس موفّق به معالجه نشود و بيمارى ادامه يابد، يا تشديد شود، يا بهبودى به تأخير افتد.

اضطرار یک امر عرفى است، هرگاه تشخيص داده شود راه منحصر به پزشك جنس مخالف است، يا اگر منحصر نيست عسر و حرج دارد، مصداق ضرورت محسوب می‌شود.

درصورتی‌که هم‌جنس يافت نشود، جايز است.

در فرض سؤال دكتر بايد او را به طبيب زن راهنمايى كند; مگر اينكه آن زن واقعاً اعتقادى به طبيب زن نداشته باشد و خود را ناچار بداند.

جايز نيست.

اگر رفتن به شهر كارى شاق و موجب عسر و حرج باشد و بيمار مزبور نياز به مراجعه به طبيب داشته باشد جايز است.

چنانچه نجات مسلمين (ولو در آينده) متوقف بر این‌گونه آموزش‌ها باشد و راه منحصر به اين معاينات و مشاهدات باشد جايز است.

زن مى‌تواند از مردى كه عاجز از رمى است نيابت كند و بالعكس و نايب بايد مطابق وظيفه خود عمل كند نه منوب‌عنه.

درصورتی‌که گرانی در حدی باشد که برای مراجعه‌کننده مشقت‌بار است، مانعی ندارد و اگر قابل‌تحمل باشد، نباید مراجعه کند.