مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

براى خريدار و فروشنده چند چيز شرط است: 1- بالغ بودن 2- عاقل بودن 3- ممنوع‏التّصرّف در اموال نبودن (مانند كسانى كه به خاطر ورشكستگى از طرف حاكم شرع از تصرّف در اموالشان جلوگيرى شده‏اند). 4- طرفين قصد جدی براى معامله داشته باشند، پس اگر به شوخى بگويد مالم را فروختم اثرى ندارد. 5- كسى آن‌ها را مجبور نكرده باشد. 6- جنسى را كه خریدوفروش مى‏كنند ملك آن‌ها باشد يا از طرف مالك وكيل بوده، يا ولی صغير باشند.

مستحقّين زكات بايد شرايط زير را داشته باشند: اوّل، ايمان به خدا و پيغمبر اكرم صلی‌الله عليه و آله و ائمه دوازده‏گانه علیهم‌السلام، به اطفال يا ديوانگانى كه از مسلمانان شيعه فقير باشند مى‏توان زكات داد، منتهى بايد زكات را به دست ولى آن‌ها بدهند، خواه به نيت تمليك به طفل يا ديوانه باشد يا به‌قصد مصرف كردن درباره آن‌ها و اگر به ولى دسترسى ندارد می‌تواند خودش يا به‌وسیله يك نفر امين زكات را براى احتياجات آن‌ها صرف كند.دوم، در دادن زكات به فقیر عدالت و عدم ارتكاب گناهان كبيره شرط نيست، ولی نبايد زکات مايه كمك به گناه شود، بنابراين زكات را به كسى كه آن را در معصيت صرف مى‏كند نمى‏توان داد و احتياط واجب آن است به‏ شراب‌خوار نيز زكات ندهند. سوم، واجب‏ النفقه نبودن مستحقین زکات، يعنى زكات را نمى‏توان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولى اگر آن‌ها بدهكار باشند و نتوانند بدهى خود را بپردازند زكات را به مقدار ادای دين مى‏توان به آن‌ها داد. چهارم، زكات گيرنده از سادات نباشد، مگر اين‏كه زكات دهنده هم از سادات باشد.

زكات با چند شرط واجب می‌شود:1- مال به مقدار نصاب برسد. 2- مالك آن بالغ و عاقل باشد.3- بتواند در آن مال تصرّف كند.4- در مورد گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره بايد دوازده ماه بر آن بگذرد، ولى احتياط واجب آن است كه از اوّل ماه دوازدهم زكات تعلّق می‌گیرد و اگر بعضى از شرايط در اثناء ماه دوازدهم از بين برود زكات را بايد بپردازد.

شرایطى که براى وضو گفته شد مانند پاک بودن آب و غیر آن در غسل هم شرط است، ولى در غسل لازم نیست که از بالا به پایین بشوید و فاصله افتادن میان شستن اعضا در غسل ترتیبى نیز اشکالى ندارد، مگر در مورد کسى که نمی‌تواند بول و غایط خود را حفظ کند که باید پشت سر هم به‌جا آورد و فوراً نماز بخواند، همچنین در زن مستحاضه کثیره.

در فرض سؤال آنچه در حال ندانستن مسئله انجام داده‌اند، زنا نبوده و بچّه حلال‌زاده است ولى بنابر احتیاط مستحب صیغه طلاق را جارى کنند و سپس می‌توانند عقد موقّت نمایند، گذشتن زمان عدّه در اینجا شرط نیست.

این‌گونه شرایط در عقد خارج لازم اشکالى ندارد.

باید افرادى متدین، خوش‌نام، مدیر و مدبّر باشند و بتوانند امور مسجد را بهترین وجهى اداره کنند.

امربه‌معروف و نهى از منكر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرايط زير واجب است: 1- كسى كه مى‏خواهد امرونهی كند بايد يقين داشته باشد كه طرف مقابل مشغول انجام حرام يا ترك واجبى است. 2- احتمال دهد كه امرونهی او اثر دارد، خواه اثر فورى داشته باشد يا غير فورى، كامل يا ناقص، بنابراين اگر بداند هيچ اثر نمى‏كند واجب نيست. 3- در امرونهی او مفسده و ضررى نباشد، پس اگر بداند يا خوف اين باشد كه امر يا نهى او، ضرر جانى يا عرضى و آبرويى يا مالى قابل توجّه نسبت به او يا بعضى از مؤمنين مى‏رساند واجب نيست، ولى اگر معروف و منكر از امورى باشد كه شارع مقدّس اسلام اهميت زيادى به آن مى‏دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالك اسلامى، يا حفظ احكام ضرورى اسلام)، بايد اعتنا به ضرر نكند و با بذل جان و مال در حفظ آن‌ها بكوشد.

مسافر با «هشت شرط» بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعت به‌جا آورد: 1 سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد 2 از اوّل، قصد هشت فرسخ را داشته باشد 3 در بين راه از قصدش برنگردد 4 قبل از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود عبور نكند و نخواهد ده روز يا بيشتر در اثناء راه توقف كند. 5 سفر او براى كار حرامى نباشد 6 از صحرانشين‏هاى خانه‏ بدوش نباشد 7 شغل و كار او مسافرت نباشد 8 به حدّ ترخص برسد