مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چنانچه آن زمین وقف باشد که درآمد آن را صرف کار خیر یا کار معینی کنند می توان آن زمین را اجاره کرد و در آن مسجد ساخت و مال الاجاره را برای مصرف موقوفه صرف کرد و گرفتن وجه از قبرستان وقفی جز به مقدار خدماتی که انجام می شود مانند کندن قبر و مانند آن جایز نیست‌

در صورتی که مشخص نیست ان یک ساعت کدام بوده از همه به میزان مساوی کسر می شود و باید هزینه این سالها که استفاده کرده اند به موقوفه برگردانند‌

اولا موقوفه را جز جهت ضرورت های مهم نمی توان واگذار کرد ثانیا باید عوض آن را بگیرند و در موارد موقوفه هزینه کنند و اگر متولی مرتکب خلافی شده باشد باید جبران کند. ‌

باید آن زمین را اجاره کنید و مال الاجاره زمین را هر ماه یا هر سال بپردازید تا مصرف موقوفه کنند و هرگاه خواستید آن را بفروشید فقط باید اعیانى را بفروشید.

آری مگر اینکه واقف موارد خاصی را تعیین کرده باشد. ‌

درصورتی‌که برای زمین پذیره خاصی داده است یا در حال حاضر حق اولویت آن قیمتی دارد باید آن را نیز حساب کند.

چنین وقفی باطل است و مال جزء ارث می شود.

اگر علم به غصبی بودن زمین نداشته باشند و صرف ساختمان مسجد شود حکم وقف را پیدا می کند.‌

با توجّه به اين كه ابعاد زمين مذكور براى تأمين نظر واگذاركننده مناسب نيست، تبديل آن به زمين ديگر مانعى ندارد.

منظور از پذیره در وقف این است که اداره اوقاف می داند مستأجرین مال الاجاره های سنگین روز را نمی پردازند لذا مبلغی را به عنوان پذیره که شرط ضمن العقد است می گیرد و اجاره را تخفیف می دهد ولی سزاوار است که اداره اوقاف که متولی وقف است عدالت را رعایت نماید و حکم وقف این است که مال الاجاره به قیمت روز اخذ شود.‌

اگر در مساجد و کتابخانه ها به هیچ وجه قابل استفاده نباشد مانعی ندارد، البته اگر ارزش و قیمت داشته باشد باید به قیمت آن کتابهای مشابه بخرد و به مسجد بدهد.

چنانچه مدت اجاره به اندازه اى باشد كه آثار آخرين ميّت دفن شده به كلّى محو گردد، يا اين كه مالك بعد از پايان مدّت، ملزم به تصرّفاتى شود كه سبب نبش قبور نشود، مانعى ندارد.