اگر معدنى را كه در ملك ديگرى استخراج كند، آنچه از آن به دست مىآيد مال صاحب آن زمين است و چون صاحب‌ملک براى بيرون آوردن آن خرجى نكرده، بايد خمس تمام آنچه از معدن استخراج‌شده بدهد، ولى اگر اين كار به دستور او انجام‌گرفته هزينه آن بر عهده اوست و از درآمد معدن كم می‌شود.
هرگاه انسان بداند مال او با اموال ديگران مخلوط شده و مقدار آن معلوم باشد و بداند كه مالك آن از چند نفر معيّن بيرون نيست، ولى نتواند مالك را به‌طور معيّن تشخيص دهد، بايد در بين همه آن‌ها به‌طور مساوى تقسيم كند
درصورتی‌که برای زمین پذیره خاصی داده است یا در حال حاضر حق اولویت آن قیمتی دارد باید آن را نیز حساب کند.
اگر در ظرف‌های متعدّدى كه در یکجا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آن روی‌هم‌رفته به حدّ نصاب برسد، بايد خمس آن را داد، ولى اگر گنج‌هاى متعدّدى درجاهای مختلف پيدا كند هرکدام از آن‌ها كه قيمتش به حدّ نصاب برسد خمس دارد و لازم نيست آن‌ها را روی‌هم حساب كند.
هرگاه در ابتداى سال منافعى نداشته باشد و از سرمايه خرج كند، امّا پيش از تمام شدن سال منفعتى ببرد، در اين صورت مىتواند آنچه را از سرمايه برداشته از منافع كم كند.
درصورتی‌که آن شخص کوتاهی نکرده است ما خمس شمارا می‌بخشیم.
درصورتی‌که از غیر کفار حربی باشد باید وجه آن را بپردازید مگر این‌که آن‌ها رضایت دهند و در این صورت خمس ندارد؛ ولی اگر از کفار حربی بگیرید احتیاط آن است که خمس آن را بپردازید.
اگر خمس را با حاكم شرع يا وكيل او دستگردان كند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمىتواند از منافع آن سال كسر كند، مثلاً اگر دو هزار تومان خمس بدهكار است و از منافع سال بعد بيست هزار تومان بيشتر از مخارجش دارد بايد خمس بيست هزار تومان را بدهد و دوهزارتومانی كه از باب خمس بدهكار است از بقيّه بپردازد.
