خمس مبلغ پرداختی بیمه بیکاری
آیا به بیمه بیکاری خمس تعلق میگیرد؟
هرگاه درآمد آن اضافه بیاید خمس دارد.
هرگاه درآمد آن اضافه بیاید خمس دارد.
اگر خمس را با حاكم شرع يا وكيل او دستگردان كند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمىتواند از منافع آن سال كسر كند، مثلاً اگر دو هزار تومان خمس بدهكار است و از منافع سال بعد بيست هزار تومان بيشتر از مخارجش دارد بايد خمس بيست هزار تومان را بدهد و دوهزارتومانی كه از باب خمس بدهكار است از بقيّه بپردازد.
ما در موردمحاسبه خمس، چهار چيز از اموال مقلدین را باوجود اینکه خمس به آنها تعلقگرفته استثناء میکنیم؛ زیرا اين کار سبب تشويق مردم بهحساب اموالشان میشود. آن چهار چيز عبارتاند از:1. خانه مسكونى: همچنين خانههای ييلاقى كه درخور شأن و مورداستفاده باشد، نيز همين حكم را دارد.2. وسيله نقليه شخصى: اگر وسيله نقليه براى استفاده شخصى و كار باهم باشد بايد به نسبتِ مقدارى كه براى كار است، خمس آن محاسبه شود.3. لوازم زندگى: اعم از وسایل درون منزل و حتى تلفن همراه مشروط به اينكه وسيله كسب نباشد و اگر استفاده تلفن همراه، مشترک استفاده میشود به همان ترتيب كه در مورد وسيله نقليه بيان شد عمل میشود.4. زیورآلات بانوان: تا حدّى كه متعارف است و شأن او اقتضا میکند.ضمناً به مراجعهکنندگان متذكّر شويد تمامی موارد مذکور خمس دارد، زیرا از ابتدا پول آنها مخمّس نبوده است، امّا از باب ارفاق به آنها میبخشیم.
اگر چيزى از سرمایه به خاطر کسبوکار از بين برود بهطوریکه جزء ضرر معامله حساب شود، مىتواند مقدار آن را از منافع بردارد، ولى اگر بهواسطه حوادث ديگرى از بين برود (مانند سرقت و امثال آن) نمیتواند آن را از منافع كم كند، مگر اينكه با سرمايه باقيمانده نتواند كسبى كه سزاوار شأن اوست انجام دهد.
آنچه در سررسید سال وسط باقی بوده است خمس ندارد ولی آنچه در سال دوم جبران شده، خمس دارد.
چنانچه بازپسگیری آن پول برای شما بهراحتی ممکن باشد و سال خمسی بر آن بگذرد هرزمانی که پول را به شما برگرداند باید خمس آن را بپردازید اما اگر بازپسگیری بهراحتی امکان ندارد چنانچه از زمانی که پول را برگرداند تا سال خمسی بعدی چیزی از آن باقیمانده باشد خمس دارد.
اگر زمان اولین دریافت حقوق را به یاد دارد، سال خمسی بر اساس زمان دریافت اولین حقوق، روشن میشود و اگر بر مبالغی که هزینه شده است سال خمسی بگذرد به اصل و سود آن خمس تعلق میگیرد. اگر زمان دریافت اولین حقوق را به یاد ندارد و از درآمد یازده ماه منتهی به ثبتنام، هزینه کرده است (دوازده ماه تمام از زمان دریافت حقوق نگذشته باشد) به اصل و سود آن خمس تعلق نمیگیرد و اگر از ذخیره قبل از آن بوده باشد، اصل و سود آن خمس دارد.
در فرض سؤال میتوانید از درآمد همان سال جایگزین نمایید.
مخارجى را كه براى به دست آوردن فايده میکند، مانند خرج باربرى و دلالى و غير آن جزء مخارج كسب حساب میشود.
زمینها يا مغازههایی كه بايد خمس آنها حساب شود گاهى بهمرورزمان قيمت بالايى پیداکردهاند كه به طبع خمس آنها سنگين میشود؛ درواقع ارزش امروز آن بايد مخمّس شود ولى ما اجازه میدهیم اگر كسى نتواند ارزش امروز آن را حساب كند (كه معمولاً همين است) به ارزش روز خريد خمس را حساب كنند و اگر بعداً آن را فروخت، مقدار تفاوت قيمت روز خريد و امروز را حساب كنند و خمس آن را بپردازند. البته اگر قيمت زمان خريد بسيار ناچيز باشد ما میگوییم قيمتى بين خريد و ارزش امروز را محاسبه كنند و اگر بعداً فروختند خمس باقى آن را بپردازند.
این کار جایز است؛ ولى اگر میخواهد از حج خود بهطور کامل نتیجه بگیرد تمام اموال خود را پاک کند؛ بنابراین چنانچه پول قربانى و احرام آنها از پول مخمّس باشد حج صحیح است و إلاّ اشکال دارد و درهرحال گناه کرده است.
قرضهایى که بر ذمّه انسان آمده خواه براى هزینه زندگى باشد یا خسارت و غرامت و یا غیر اینها، میتواند از درآمد سال آنها را ادا کند، ولى قرضهایى را که به اقساط میپردازد فقط قسطهایی را که در آن سال باید بپردازد جزء مخارج آن سال محسوب میشود.