اگر مقصودش احتیاط مطلق است باید همه اقوال را ببیند و اگر هدفش احتیاط بین محتمل المرجعیّه ها است، تنها آگاهى از اقوال علماى زنده براى او کافى است.
هرگاه شك در اعلم بودن چند مجتهد و عدم ترجيح یکی از آن‌ها داشته باشد از هركدام بخواهد می‌تواند تقليد كند.
مجتهد متجزى از اهل خبره محسوب می‌شود.
شکی نیست که علم و دانش همراه زمان در حال تطوّر و تکامل است؛ و همان‌گونه که در تعلیقه بر عروة الوثقى، مبحث عدم جواز تقلید ابتدایى از میّت، نوشته‌ایم، ممکن است بسیارى از مجتهدین زنده از مراجع گذشته اعلم باشند; چون مراجع زنده معلومات و دانش گذشتگان را به‌اضافه علوم جدیدى در اختیاردارند. بدین‌جهت ممکن است در بین مراجع میّت کسانى باشند که از مراجع زنده استعدادى قوی‌تر داشته باشند، ولى اطلاعات احیا ممکن است نسبت به اموات اقرب به‌واقع باشد و ملاک اعلمیت، اقربیّت به‌واقع است. همان‌گونه که ممکن است طبیب امروز از ابن‌سینا ماهرتر باشد; درحالی‌که استعداد بوعلى بیشتر بوده است. همچنین در سایر علوم; و روشن است که علم فقه و اصول از این قاعده کلی مستثنا نیست و این دو علم دائماً در حال تطوّر و تکامل است.
در احکام حتماً باید از مرجعی تقلید کند. ولی در تشخیص موضوعات مثل رؤیت هلال می‌تواند به‌یقین خود عمل کند.
اگر به مقدار مرجع در این مسئله آگاهی دارد اشکالی ندارد.
حقيقت تقليد در احكام، عمل کردن به تکالیف شرعی مطابق با دستور مجتهد است.
هرگاه مرجع تقليدي فوت کند مقلدين او بايد يک مرجع زنده که او را اعلم از ديگران می‌دانند انتخاب کنند و تمامی مسائل خود را از او تقلید نمایند. همچنین اگر بخواهند بر تقليد مرجع ميت باقي بمانند در مسائلی که به فتوای میت عمل کرده‌اند مجازند و در مسائلی که عمل‌نکرده‌اند باید به فتوای زنده عمل نمایند پس در مسائلى كه اولين بار است مورد ابتلا آن‌ها قرار مىگيرد مثل‌اینکه اولين بار است به حج يا عمره مىرود به فتواى زنده عمل نمایند.
«مجتهد» و «اعلم» را از سه‌راه مىتوان شناخت: اوّل: اينكه خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد. دوم: اينكه دو نفر عادل از اهل علم به او خبر دهند، به‌شرط اينكه دو نفر عالم ديگر برخلاف گفته آن‌ها شهادت ندهند. سوم: اينكه آن‌چنان در ميان اهل علم و محافل علمى مشهور باشد كه انسان يقين پيدا كند او اعلم است. اعلم کسی است که در استخراج احکام شرعی از ادلّه شرعیّه داناتر باشد.
با توجه به این‌که احتیاط کار آسانی نیست بهتر این است که شما فتوای یک مرجع را بگیرید و به آن عمل کنید در ضمن احتیاط‌های واجب و مستحب آن مرجع را نیز عمل کنید تا فکر شما راحت باشد.
به فتوای ما باید هر فرد تابع مرجع خود باشد و اگر مرجع امری را اجازه نمی‌دهد یا گرفتن وجهی را جایز نمی‌داند هرچند قانونی باشد اقدام نکند.
اگر احتمال دهد فتواى مجتهد عوض‌شده، می‌تواند به فتواى سابق عمل كند و جستجو لازم نيست.
