مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه به گمان اين‏كه كسى فقير است به او فطره دهند و بعد معلوم شود فقير نبوده، مى‏تواند آن مال را پس بگيرد و به مستحق بدهد و اگر پس نگيرد بايد از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بين رفته باشد، در صورتى كه گيرنده فطره مى‏دانسته آنچه را گرفته زكات فطره است، بايد عوض آن را بدهد و در غير اين صورت عوض بر او واجب نيست و اگر دهنده فطره در تحقيق حال فقير كوتاهى نكرده باشد بر او هم چيزى نيست.

مكروه است انسان از مستحق بخواهد كه زكاتى را كه به او داده به خودش بفروشد، ولى اگر مستحق بخواهد زكاتى را كه گرفته تبديل به پول كند، كسى كه زكات را به او داده بر ديگران مقدّم است.

انسان می‌تواند از زكات، کتاب‌های دينى و علمى و قرآن و دعا و ساير كتبى كه در پيشرفت هدف‌های اسلامى موثّر است بخرد و وقف نمايد، خواه وقف عموم كند، يا وقف اشخاص خاص، حتى می‌تواند بر اولاد خود و كسانى كه واجب ‏النفقه او هستند وقف كند، ولى نمى‏تواند از زكات املاکی بخرد و بر اولاد خود وقف نمايد.

با توجه به میزان زحمت متفاوت است.

اگر دسترسى به فقير ندارد مى ‏تواند مقدارى از مال خود را به نيّت فطره جدا كرده و براى مستحقّى كه در نظر دارد يا براى هر مستحق كنار بگذارد و بايد هر وقت كه آن را مى‏ دهد نيّت فطره نمايد.

شخص نيازمند می‌تواند مركب سوارى موردنیاز و همچنين خانه‌ای كه به آن احتياج دارد و سرمايه لازم براى کسب‌وکار را از زكات تهيّه كند و در اين قسمت بايد به آن مقدار كه براى نياز و حفظ آبروى او لازم است قناعت كند.

بنابر احتیاط واجب، تصرّف فرزندان باید با اجازه حاکم شرع باشد؛ ولی استفاده نوه‌ها که جزء ورثه نیستند اشکالی ندارد. ضمناً وصی می‌تواند زکات را بگیرد و به فرزندان و نوه‌ها بدهد.

بهتر آن است که از تبرعات در این‌گونه امور هزینه شود.

اشکالى ندارد.

فقير حق ندارد زكات را به كمتر از مقدار آن صلح كند، يا چيزى را گران‌تر از قيمت آن به‌عنوان زكات بپذيرد، يا زكات را از مالك گرفته و به خودش ببخشد، حتى اگر كسى زكات زيادى بدهكار است و فقير شده و نمى‏تواند زكات را ادا كند بر ذمه او مى‏ماند، مانند بدهى‏هاى ديگرش و گرفتن و بخشيدن به او اشكال دارد.

گرفتن جهیزیه دختر از زکات اشکال دارد.

درصورتی‌که مبلغ مذکور بیش از حق‌الزحمه آنان نباشد اشکالی ندارد.