مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض سؤال، مانعی ندارد.

زكات آن واجب نيست.

هرگاه زراعت يا باغى را قبل از واجب شدن زكات خريدارى كند زكات بر عهده مالك جديد است و اگر بعدازآن‏كه زكات واجب شده بخرد، زكات بر عهده فروشنده يعنى مالك قديم است.

غلاتی كه زكات آن‌ها را داده، اگرچند سال هم نزد او بماند زكات ندارد.

گوسفند 5 نصاب دارد: (40) گوسفند و زكات آن يك گوسفند است و كمتر از آن زكات ندارد. (121) گوسفند و زكات آن دو گوسفند است. (201) گوسفند و زكات آن سه گوسفند است. (301) گوسفند و زكات آن چهار گوسفند است. (400) گوسفند و بالاتر، كه بايد براى هر صد تاى آن‌ها يك گوسفند بدهد و مقدارى كه از صد تا كمتر است زكات ندارد و ميان دو نصاب نيز زكات نيست، يعنى اگر گوسفندان به (40) رسيده است تا به نصاب دوم كه (121) گوسفند است نرسد، فقط يك گوسفند مى‏دهد و همچنين در نصاب‌های بعد.

گاو داراى دو نصاب است: نصاب اوّل 30 رأس است، يعنى وقتى شماره گاوها به 30 رسد اگر شرايط زکات را دارا باشد، بايد يك گوساله نر يا ماده كه لااقل داخل سال دوم شده باشد زكات دهد. نصاب دوم 40 رأس است و زكات آن يك گوساله ماده است كه لااقل داخل سال سوم شده باشد و آنچه در بين 30 و 40 باشد زكات ندارد، مثلاً كسى كه (35) گاو دارد فقط زكات 30 رأس آن را مى‏دهد و همچنين اگر از (40) گاو زيادتر شود تا به 60 نرسيده، فقط زكات همان 40 گاو را مى‏دهد و هرگاه به 60 رسيد بايد دو گوساله كه لااقل داخل سال دوم شده بدهد، همین‌طور هرچه افزايش يابد آن‌ها را سی‌سی، يا چهل چهل و يا اگر ممكن است با 30 و 40 حساب كند و مطابق دستور بالا عمل نمايد، امّا بايد طورى حساب كند كه چيزى باقى نماند، يا اگر مى‏ماند از 9 بيشتر نباشد، مثلاً كسى كه 70 رأس گاو دارد بايد به‌حساب 30 و 40 حساب كند و هرکدام را مطابق دستور بالا زكات بدهد و كسى كه 80 رأس گاو دارد با حساب چهل چهل حساب كند.

گوسفندى را که براى زکات می‌دهد احتیاط واجب آن است که حداقل سال اوّل آن تمام‌شده باشد اگر بز می‌دهد دو سال آن تمام‌شده باشد.

اگر موقعى كه زكات را كنار گذارده مستحقى حاضر باشد بهتر است زكات را به او بدهد، مگر اين‏كه كسى را در نظر داشته باشد كه از او اولى‏ باشد.

هرگاه زكات بر كسى واجب شود، ولى در آن محل مستحقى نباشد، چنانچه اميد نداشته باشد كه بعداً در آنجا مستحقى پيدا كند بايد زكات را به محل ديگرى ببرد و به مصرف برساند و بنابراحتياط واجب مخارج حمل‌ونقل به محل ديگر به عهده خود او است، ولى اگر زكات تلف شود، ضامن نيست. ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، بااین‌حال می‌تواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هرچند با اجازه حاكم شرع باشد.ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، با اين حال مى ‏تواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هر چند با اجازه حاكم شرع باشد.

احتياط واجب آن است كه به هر فقير از زكات نصاب اول نقره (يعنى به‌اندازه دو مثقال و 15 نخود) كمتر ندهد و اگر از چيز ديگر مانند گندم و جو زكات مى‏دهد نيز قيمت آن كمتر از اين مقدار نباشد.

زکات را در یکى از هشت مورد زیر باید صرف کرد: 1 و 2ـ «فقرا» و «مساکین» و آن‌ها کسانى هستند که مخارج سال خود و عیالاتشان را ندارند. تفاوت فقیر و مسکین در این است که فقیر روى سؤال از کسى ندارد، امّا مسکین نیازمندى است که روى سؤال دارد، کسانى که صنعت و ملک و سرمایه و کسبى دارند که زندگى آن‌ها را اداره نمی‌کند فقیر محسوب می‌شوند و کمبود زندگى خود را می‌توانند از زکات بگیرند. 3ـ کسى که از طرف امام یا نایب او مأمور جمع‌آوری زکات یا نگهدارى یا رسیدگى به‌حساب آن و یا رساندن آن به امام و نایب او، یا رساندن به مصارف لازم هستند می‌توانند به‌اندازه زحمتى که می‌کشند از زکات استفاده کنند. 4ـ افراد ضعیف الایمانى که با گرفتن زکات تقویت می‌شوند و تمایل به اسلام پیدا مى کنند. 5ـ خریدن برده‌ها و آزاد کردن آن‌ها. 6ـ اشخاص بدهکارى که نمی‌توانند قرض خود را ادا کنند. 7ـ «سبیل الله» یعنى کارهایى مانند ساختن مسجد که منفعت دینى عمومى دارد و همچنین مدارس علوم دینى، مراکز تبلیغاتى، اعزام مبلغین، نشر کتاب‌های مفید اسلامى و خلاصه آنچه براى اسلام نفع داشته باشد به هر نحو که باشد، مخصوصاً جهاد در راه خدا. 8ـ «ابن السّبیل» یعنى مسافرى که در سفر مانده و محتاج شده که به مقدار نیازش می‌تواند از زکات استفاده کند، هرچند در محل خود غنى و بی‌نیاز باشد.

در فرض سؤال، می‌تواند آن را به حاکم شرع یا کسی که از طرف او مأذون است به‌عنوان زکات بپردازد و او آن را به شما به علّت بدهی‌تان بدهد.