مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

امام جماعت بهانه‌ای نماز را رها می‌کند و یکی از مأمومین که شرایط امامت جماعت دارد را مقداری جلو می‌آورد و به مردم اعلان می‌کند که نماز را با وی تمام کنند و اگر چنین کسی در صف جماعت نباشد می‌تواند به مردم اعلام کند که من وضو ندارم (بی‌آنکه شرح دهد) و به آن‌ها بگوید نمازشان را ادامه دهند.

خواندن نماز بعد از اتمام خطبه‌ها و قبل از شروع نماز جمعه، مانعی ندارد.

اگر حالت سابقه عدم وضو باشد نماز را رها کند و مأمومین نماز خود را ادامه می‌دهند.

درصورتی‌که این کار آن‌ها عمدی نباشد امام جماعت وظیفه‌ای ندارد و نمازشان نیز صحیح است.

مستحب است امور زیر به اميد ثواب الهى در جماعت رعايت شود: 1. اگر مأموم يك مرد است در طرف راست امام، كمى عقب‌تر از او بايستد و اگر يك زن است در طرف راست امام طورى بايستد كه جاى سجده‏اش مساوى زانو يا قدم امام باشد و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند مرد طرف راست امام و باقى پشت سر امام مى‏ايستند و اگر چند مرد يا چند زن باشند همه پشت سر امام مى‏ايستند و اگر چند مرد و چند زن باشند مردها پشت سر امام و زن‌ها پشت سر مردها بايستند.2. اگر امام و مأموم هر دو زن باشند در يك صف مى‏ايستند، ولى امام كمى جلوتر مى‏ايستد.3. امام در وسط صف بايستد و اهل علم و فضيلت و تقوا در صف اوّل بايستند.4 صف‌های جماعت منظم باشد آن‌چنآن‌که شانه‏هاى آنان رديف يكديگر قرار گيرد و میان كسانى كه در يك صف ايستاده‏اند فاصله‏اى نباشد. 5 بعد از گفتن «قَدْ قامَتِ الصَّلاة» مأمومین همگى برخيزند و آماده جماعت شوند. 6 امام جماعت حال مأمومی را كه از ديگران ضعيف‏تر است رعايت كند و عجله نكند تا افراد ضعيف به او برسند، همچنين ركوع و سجود و قنوت را زياد طولانى نكند، مگر اين‏كه بداند همه‌کسانی كه به او اقتدا كرده‏اند آمادگى دارند.7 امام جماعت هنگام قرائت حمد و سوره صداى خود را بلند كند تا مأمومین بشنوند ولى نه بیش‌ازاندازه.8 اگر امام در ركوع بفهمد شخص يا اشخاصى تازه رسيده‏اند و مى‏خواهند اقتدا كنند ركوع را كمى طول بدهد تا به او برسند، ولى بيش از دو برابر ركوع معمولى طول ندهد، هرچند بداند شخص يا اشخاص ديگرى نيز مى‏خواهند اقتدا كنند.

نماز امام و مأمومینى که همراه امام به رکوع اضافى رفته‌اند باطل است و آن‌ها که متوجّه اشتباه امام شده و به رکوع نرفته‌اند نماز خود را به‌صورت جمعه تکمیل می‌کنند و سپس احتیاطاً نماز ظهر را هم به‌جا می‌آورند.

نماز باطل است و تنها نماز مأمومینی صحيح است که با امام به رکوع نرفته‌اند و نماز خود را به‌صورت فرادا انجام داده‌اند.

بايد مأمومین در نماز جمعه روبه‌قبله بنشينند و به خطبه‌ها گوش دهند و حالتي مانند نمازگزار به خود بگيرند ولي صحبت کردن نماز را باطل نمی‌کند هرچند برخلاف احتياط است؛ و همچنين تکبيرها و شعارهايي که در بين خطبه‌ها گفته می‌شود موجب بطلان نيست.

شرط نماز جمعه، جماعت است و لازم است امام نيّت جماعت کند. ولي در نماز عيد يا نمازهاي ديگر لازم نيست. ولي مأمومین بايد نيّت جماعت کنند.

در فرض سؤال، وجود حائل مانعی ندارد.

امام بلافاصله باید بلند شود و نماز خود را ادامه دهد و اگر منافیاتى بجا آورده، نماز را از سر بگیرد و مأمومین اگر نمی‌دانستند نیز حکمشان‌ همین است و اگر می‌دانسته‌اند و تشهّد و سلام خوانده‌اند، نمازشان باطل است.

شرط نماز جمعه، جماعت است و لازم است امام نيّت جماعت کند. ولي در نماز عيد يا نمازهاي ديگر لازم نيست. ولي مأمومین بايد نيّت جماعت کنند.