پس از تحقّق وقف مسجد كليّه كارهايى كه موجب تقويت برنامه مسجد و مراسم نماز و اقامه جماعت و نشر حقايق تشيّع در آن است، احتياج به اجازه ديگران حتّى واقف يا متولّى ندارد.
چنانچه مدت اجاره به اندازه اى باشد كه آثار آخرين ميّت دفن شده به كلّى محو گردد، يا اين كه مالك بعد از پايان مدّت، ملزم به تصرّفاتى شود كه سبب نبش قبور نشود، مانعى ندارد.
بين وقف خاص و عام تفاوت وجود دارد. در وقف خاص مانند وقف بر اولاد يا وقف بر فرد خاصّي قبض به موقوف عليهم لازم است و اگر نسلاً بعد نسل است بايد به نسل موجود تحويل داده شود. ولي در وقف عام مانند مسجد و مدرسه و امثال آن قبض لازم نيست. هرچند احتياط مستحب آن است كه پس از خواندن صيغه آن را در اختيار كسانى كه وقف براى آنها شده قراردهند تا وقف كامل گردد.
متولّى نسبت به اين امور در مساجد حقّى ندارد.
توليت مربوط به مستغلّات مسجد است. بنابراين، مسجدى كه مستغلّات ندارد نيازى به توليت ندارد.
وقف صحیح است اما اگر در عرف محل برای چنین کشاورزی حقی قائل هستند صاحب زمین باید آن حق را پرداخت کند.
اين كار جايز نيست؛ زيرا زمين آن وقف و ساختمان، مخصوص همان زمين است، ولى چنانچه اين كار انجام شود، زمين همچنان موقوفه است.
جايز نيست؛ مگر اين كه به هنگام وقف چنين چيزى شرط شده باشد.
مسجد بايد در زمين ومحل ثابتي باشد.
این کار وقف محسوب نمی شود مگر اینکه خانه را از طرف صاحب پول بخرد و بعد از این که خرید وقف کند.
در صورتى كه مزاحمتى براى نمازگزاران و ساير امور مسجد ايجاد نشود، مانعى ندارد.ولی احتياط آن است كه سهم خود را نسبت به آب و برق و ... بپردازند؛ مگر اين كه بانيان اين گونه امور از آغاز وقف را توسعه داده باشند.
جایز نیست،مگر این که از ابتدا چنین شرطی و تصمیمی گرفته شده باشد.
