ذکر گفتن در هنگام خطبه خواندن امامجمعه
در هنگام ایراد خطبه اول و دوم نماز جمعه توسط امام، گفتن ذکر با تسبیح توسط مأمومین چه حکمی دارد؟
اشکالی ندارد بهشرط آنکه مانع از گوش دادن به خطبهها نشود.
اشکالی ندارد بهشرط آنکه مانع از گوش دادن به خطبهها نشود.
جایز نیست امامجمعه خطبهها را آنقدر طولانى کند که وقت نماز بگذرد و الا باید نماز ظهر را بخواند; زیرا نماز جمعه در خارج از وقت آن قضا ندارد.
همه شرایطى که در نماز جماعت معتبر است، در نماز جمعه نیز لازم است، مانند نبودن حائل، بالاتر نبودن جاى امام، فاصله بیشازحد در میان صفوف و افراد و غیر اینها.
احتياط آن است که علاوه بر نماز جمعه نماز ظهر هم بخواند.
نماز جمعه دو ركعت است مانند نماز صبح، حمد و سوره با صداى بلند خوانده میشود و دو قنوت دارد يكى در ركعت اول پيش از ركوع و دومى در ركعت دوم بعد از ركوع. مستحب است امام در ركعت اول، بعد از حمد، سوره جمعه و در ركعت دوم، سوره منافقين را بخواند. بايد قبل از نماز جمعه دو خطبهوسیله امامجمعه خوانده شود که بنا بر احتياط واجب بعد از اذان ظهر باشد و اگر قبل از آن خوانده شود اعاده كنند.
خوب است به رجاء مطلوبیت، امام و خطیب جمعه در زمستان و تابستان، عمامه داشته باشد وردایی بپوشد و خود را بیاراید، تمیزترین لباسهای خود را بپوشد و بوى خوش به کاربرد، بهطوریکه باوقار و سکینه باشد. قبل از خطابه، هنگامیکه مؤذّن اذان میگوید، او بر منبر نشسته باشد تا اذان به پایان برسد و خطبه را آغاز کند. هنگام صعود بر منبر خطابه، روبه روى مردم بایستد و سلام کند و مردم نیز با چهرههای خود از او استقبال کنند و به چیزى از قبیل اسلحه یا عصا تکیه کند.شایسته است امامجمعه، خطیب و بلیغ باشد و بهتناسب اوضاع زمان و مکان سخن گوید و عبارات فصیح و روان به کاربرد. به حوادثى که در سراسر جهان براى مسلمین میگذرد، بخصوص حوادث منطقه خود، آشنا باشد. مصالح اسلام و مسلمین را تشخیص دهد، چنان شجاع باشد که درراه خدا از ملامت و نکوهش احدى بیم به خود راه ندهد. در اظهار حق و ابطال باطل برحسب شرایط زمان و مکان صراحت داشته باشد. امورى از قبیل مواظبت در اوقات نماز و عمل به روش صلحا و اولیاى خدا را که موجب تأثیر کلام او در مردم است، رعایت کند. اعمال او با مواعظ و وعده و وعیدهایش تطبیق نماید. ازآنچه که موجب وهن او و کلامش میشود، حتّى از قبیل پرگویى، شوخى و بیهودهگویی بپرهیزد؛ و همه این امور را تنها براى خداوند رعایت کند و هدفش اعراض از دنیاپرستى و ریاستطلبی که سرسلسله همه گناهان است، باشد.
شایسته است امام و خطیب جمعه در خطبه نماز جمعه، مصالح دین و دنیاى مسلمانان را تذکّر دهد و مردم را در جریان مسائل زیانبار و سودمند کشورهاى اسلامى و غیر اسلامى قرار دهد و نیازهاى مسلمین را در امر معاد و معاش تذکّر دهد. از امور سیاسى و اقتصادى، آنچه را که در استقلال و کیان مسلمین نقش مهمی دارد، گوشزد کند. کیفیت صحیح روابط آنان را با سایر ملل بیان نماید و مردم را از دخالتهای دولتهای ستمگر و استعمارگر در امور سیاسى و اقتصادى مسلمین که منجر به استعمار و استثمار آنها میشود، بر حذر دارد. پس خطيب بايد حداکثر استفاده را از خطبهها براى تهذيب نفوس مردم و آگاه ساختن آنها از مسائل مهم روز بنمايد كه يكى از اهداف اصلی خطبهها همين است؛ و از اين فريضه عبادى سياسى بهرهگیری كامل شود؛ هرگز به سراغ مسائل تفرقهانداز نرود و مسلمين را به وحدت در مقابل دشمنان دعوت نمايد.
سزاوار است ائمّه جمعه خطبهها را کوتاه و فشرده و بامطالعه بخوانند و گاه لازم است يک هفته يا چند روز براي آن مطالعه کنند تا از آن فرصت، بيشترين بهره را ببرند؛ و خطبهها بايد کلاس درس جامعي درزمینهٔ مسائل اخلاقي، تربيتي، معرفتي و مسائل مبتلابه جامعه و مسائل مهم سياسي باشد؛ ولي از داخل شدن و موضعگیری در مسائل جناحي که باعث ایجاد اختلاف میشود خودداري کنند و ائمّه جمعه بهمنزله پدر عمل کنند.